Η μετάστασις του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου

Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2021

Ἡ Μετάστασις τοῦ Ἁγίου, ἐνδόξου καὶ πανευφήμου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου.

Εικόνα του Αγίου Ιωάννη σε εκκλησία της Κρήτης

Ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην  Κεφ. 19:25-27, 21:24-25

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, 

εἱστήκεισαν παρὰ τῷ Σταυρῷ τοῦ ᾿Ιησοῦ ἡ Μήτηρ αὐτοῦ, καὶ ἡ ἀδελφὴ τῆς Μητρὸς αὐτοῦ, Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνή.

᾿Ιησοῦς οὖν ἰδὼν τὴν Μητέρα, καὶ τὸν Μαθητὴν παρεστῶτα ὃν ἠγάπα, λέγει τῇ Μητρί αὐτοῦ·

Γύναι, ἰδοὺ ὁ υἱός σου.

Εἶτα λέγει τῷ Μαθητῇ·

ἰδοὺ ἡ Μήτηρ σου.

Καὶ ἀπ᾿ ἐκείνης τῆς ὥρας ἔλαβεν ὁ Μαθητὴς αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια.

Οὗτός ἐστιν ὁ Μαθητὴς ὁ μαρτυρῶν περὶ τούτων καὶ γράψας ταῦτα·

καὶ οἴδαμεν ὅτι ἀληθής ἐστιν ἡ μαρτυρία αὐτοῦ.

Ἔστι δὲ καὶ ἄλλα πολλὰ ὅσα ἐποίησεν ὁ ᾿Ιησοῦς, ἅ τινα ἐὰν γράφηται καθ᾿ ἕν, οὐδὲ αὐτὸν οἶμαι τὸν κόσμον χωρῆσαι τὰ γραφόμενα βιβλία.

Ἀμήν.

 

Τὸ Εὐαγγέλιον, (τοῦ Ἁγίου)  christopherklitou.com

Ὁμιλία στὴ μνήμη τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου καὶ εὐαγγελιστοῦ, Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου

Σήμερα ἡ ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία, ἀγαπητοί μου ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, ἐπιτελεῖ λαμπρὴ καὶ χαρμόσυνη πανήγυρη. Σήμερα ἑορτάζουμε τὴ μνήμη ἑνὸς ἀπὸ τοὺς δώδεκα ἀποστόλους τοῦ Κυρίου, ἑνὸς ἀπὸ τοὺς κορυφαίους ἀποστόλους, τοῦ ἁγίου ἐνδόξου εὐαγγελιστοῦ, ἐπιστηθίου, φίλου, παρθένου καὶ ἠγαπημένου μαθητοῦ τοῦ Κυρίου, Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου.

Γι᾽ αὐτὸ συναθροισθήκαμε κι ἐμεῖς στὸν παλαιὸ καὶ λαμπρὸ τοῦτο ναὸ τοῦ Θεολόγου, στὸ εὐλογημένο τοῦτο χωριό, γιὰ νὰ τιμήσουμε τὸ κατὰ δύναμη καὶ εὐχαριστήσουμε κατὰ χρέος, γιὰ ὅσα προσέφερε καὶ προσφέρει σ᾽ ἐμᾶς, τὸν μέγιστο τοῦτον ἅγιο, μὲ ψαλμοὺς καὶ ᾄσματα πνευματικά, καὶ νὰ δοξάσουμε συνάμα τὸν Θεό, «τὸν ἐνδοξαζόμενον ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ».

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος καταγόταν ἀπὸ τὴ Βηθσαϊδὰ τῆς Γαλιλαίας, ἄσημη κώμη στὰ παράλια τῆς λίμνης Γενησαρέτ. Ἦταν υἱὸς τοῦ Ζεβεδαίου καὶ τῆς Σαλώμης, θυγατέρας τοῦ μνήστορος τῆς Θεοτόκου Ἰωσήφ, γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς θεωρεῖται ὡς θεῖος τοῦ ἀποστόλου Ἰωάννου. Ἡ Σαλώμη ὑπῆρξε καὶ μία ἀπὸ τὶς Μυροφόρες γυναῖκες. Ὁ Ἰωάννης, μαζὶ μὲ τὸν μεγαλύτερο  ἀδελφό του Ἰάκωβο ἦταν ψαράδες στὴ λίμνη τῆς Γαλιλαίας ἢ θάλασσα τῆς Τιβεριάδος, ὅπως ἀλλοιῶς ἀποκαλεῖται στὰ Εὐαγγέλια, καὶ βοηθοῦσαν τὸν πατέρα τους στὸ ψάρεμα, ἦταν δὲ καὶ συνέταιροι μὲ τοὺς δύο συγχωριανούς τους καὶ αὐταδέλφους Πέτρο καὶ Ἀνδρέα. Οἱ τέσσερεις αὐτοὶ ψαράδες, μαζὶ καὶ μὲ ἄλλους εὐλαβεῖς συμπατριῶτες τους, ὅπως ὁ Φίλιππος καὶ ὁ Ναθαναήλ, γαλουχημένοι στὸν μωσαϊκὸ Νόμο καὶ τὰ κηρύγματα τῶν προφητῶν γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ Μεσσία Χριστοῦ, ἔγιναν ἀρχικὰ μαθητὲς τοῦ Τιμίου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ, ποὺ κήρυττε τὴ μετάνοια καὶ βάπτιζε συμβολικὰ τοὺς ἀνθρώπους στὸν Ἰορδάνη ποταμό.

Ὅταν δὲ ὁ Χριστός μας, μετὰ τὴ βάπτισή Του καὶ τὴν τεσσαρακονθήμερη νηστεία, κατῆλθε ἀπὸ τὸ Σαραντάριο ὄρος στὴν ἔρημο, ὁ Πρόδρομος τὸν ὑπέδειξε στοὺς μαθητές του Ἀνδρέα καὶ Ἰωάννη, ποὺ ἐκείνη τὴν ὥρα συζητοῦσαν μαζί του, ὡς τὸν προσδοκώμενο Μεσσία, λέγοντας: «Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ» (Ἰω. 1,29). Κι ἀφοῦ κι αὐτοὶ καὶ οἱ πιὸ πάνω συγχωριανοί τους γνώρισαν τὸν Ἰησοῦ καὶ τὸν ἀκολούθησαν γιὰ λίγο διάστημα, ἐπιβεβαιώθηκαν ἀπὸ ὅσα θαυμαστὰ καὶ παράδοξα εἶδαν καὶ ἄκουσαν κοντὰ στὸν θεῖο Διδάσκαλο, ὅτι πράγματι αὐτὸς ἦταν ἡ προσδοκία τοῦ Ἰσραὴλ καὶ τῶν ἐθνῶν, ὁ σαρκωθεὶς γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, «ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται» (Ἰω. 1, 46).

Γι᾽αὐτό, κι ὅταν σὲ λίγο τοὺς κάλεσε ἐπίσημα πλέον καὶ ὁριστικὰ ὁ Δεσπότης Χριστὸς νὰ Τὸν ἀκολουθήσουν, γιὰ νὰ γίνουν ἁλιεῖς, ψαράδες ἀνθρώπων μὲ τὸν εὐαγγελικὸ κήρυγμα, καὶ νὰ τοὺς ἐκβάλλουν ἀπὸ τὴν ἁλμυρὴ θάλασσα τῆς ἀπιστίας καὶ τῆς ἁμαρτίας, αὐτοὶ ἀμέσως, χωρὶς δισταγμὸ καὶ ἀναβολή, ἐγκατέλειψαν τὰ πάντα καὶ Τὸν ἀκολούθησαν διὰ βίου.

Ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη, ὁ Ἰωάννης οὐδέποτε ἀποχωρίσθηκε ἀπὸ τὸν ἀγαπημένο του Διδάσκαλο καθόλη τὴ ζωή του. Γιὰ τὴ μεγάλη του λοιπὸν ἀρετὴ καὶ τὴν ψυχική του καθαρότητα, ἐντάχθηκε ἀπὸ τὸν Χριστό, μαζὶ μὲ τὸν ἀδελφό του Ἰάκωβο καὶ τὸν Πέτρο, στὸν στενώτερο κύκλο τῶν μαθητῶν Του. Αὐτοὺς τοὺς τρεῖς εἶναι ποὺ πῆρε μαζί του ὁ Κύριος στὴν ἀνάσταση τῆς θυγατέρας τοῦ Ἰαείρου, στὴ Μεταμόρφωσή του στὸ ὄρος Θαβὼρ καὶ στὴν ἀγωνιώδη του προσευχὴ πρὶν τὸ ἄχραντο Πάθος στὸ κῆπο τῆς Γεθσημανῆ. Διακρίθηκε λοιπὸν ὁ Ἰωάννης γιὰ τὴ φλογερὴ ἀγάπη καὶ ὁλόψυχη ἀφοσίωση πρὸς τὸν Χριστό. Γι᾽ αὐτὸ καὶ τόσο ἀγαπήθηκε ἀπ᾽ Αὐτόν, ὥστε ἔγινε ὁ κατεξοχὴν ἠγαπημένος μαθητής Του. Αὐτὸς ἀνέπεσε στὸ στῆθος τοῦ Ἰησοῦ κατὰ τὸν Μυστικὸ Δεῖπνο, αὐτὸς μόνος μὲ τὴ Θεοτόκο παρέμεινε ἄφοβος στὸ σταυρικό Του Πάθος, γι᾽ αὐτὸ καὶ κατέστη ἀπὸ τὸν Κύριο ἀδελφός Του καὶ υἱὸς τῆς Παναγίας Μητρός του: «Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου… (Ἰωάννη), ἴδε ἡ μήτηρ σου». Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ὁ παρθένος μαθητὴς ἔλαβε τὴν παρθένο Μητέρα στὸν οἶκο του (Ἰω.19,26-27).

Σταύρωση, Antonello da Messina 1465, Σιμπίου (Ρουμανία), Muzeul Brukenthal

Καί, μετὰ τὴν ἀνάσταση καὶ τὴν ἀνάληψη στοὺς οὐρανοὺς τοῦ Κυρίου καὶ τὴν κάθοδο τοῦ Ἀγίου Πνεύματος κατὰ τὴν Πεντηκοστή, περιῆλθε ὁ Ἰωάννης, πλεῖστα ὅσα μέρη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, μὲ κόπους καὶ θλίψεις καὶ διωγμούς, κηρύσσοντας τὸ Εὐαγγέλιο τῆς οὐράνιας βασιλείας καὶ θαυματουργώντας. Τελικά, μαζὶ μὲ τὸν μαθητή του Πρόχορο, ἕνα ἀπὸ τοὺς ἑπτὰ διακόνους καὶ ἑβδομήκοντα ἀποστόλους, πεζοπορῶντας, ἔφθασαν στὴν Ἔφεσο. Στὴ μεγαλόπολη τούτη, μέσα σὲ πολλοὺς πειρασμοὺς καὶ δοκιμασίες, μὲ τὴν ἁγιότητα τῆς ζωῆς του καὶ τὰ μεγάλα του θαύματα, κατόρθωσε ὁ Ἰωάννης νὰ μεταστρέψει στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ πλῆθος εἰδωλολατρῶν. Πολλοὶ τότε Ἐφέσιοι, ποὺ ἐπέμειναν μὲ πάθος στὴ λατρεία τῶν εἰδώλων, κατήγγειλαν μὲ ἀναφορά τους τὸν Ἰωάννη γιὰ τὴν ἱεραποστολική του δράση στὸν Ρωμαῖο αὐτοκράτορα Δομιτιανό (81-96), καὶ πέτυχαν τὴν ἐξορία του μαζὶ μὲ τὸν Πρόχορο στὴ νῆσο Πάτμο.

Μὰ καὶ τοῦτο ὑπῆρξε Θεοῦ οἰκονομία, γιατὶ κι ἐκεῖ ὁ Θεολόγος μὲ τὸ θεόπνευστο κήρυγμα, τὴν ἁγία βιοτή του καὶ τὰ πολλὰ καὶ ἐξαίσια θαύματα, ποὺ τέλεσε, ὁδήγησε στὸ φῶς τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ πλείστους ὅσους κατοίκους τοῦ νησιοῦ. Ἐκεῖ εὑρισκόμενος, κάποια Κυριακή, ἐνῶ προσευχόταν σ᾽ ἕνα σπήλαιο, ὁ βράχος ἐπάνω του σχίσθηκε στὰ τρία καὶ ἐμφανίσθηκε μέσα σὲ ἑπτὰ λυχνίες ὁ Χριστὸς μέσα σὲ ὑπέρλαμπρο φῶς, καὶ φώτισε τὸν ἀγαπημένο του μαθητὴ νὰ συγγράψει τὸ συγκλονιστικὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως. Τὸ ἔτος 98, ὁ αὐτοκράτορας Τραϊανὸς ἀνακάλεσε μὲ διάταγμά του τὸν Ἰωάννη ἀπὸ τὴν Πάτμο στὴν Ἔφεσο, ὅπου συνέγραψε, ὑπαγορεύοντας στὸν μαθητή του Πρόχορο, τὸ Εὐαγγέλιο, ποὺ φέρει τὸ ὄνομά του, καὶ ποὺ εἶναι τὸ τελευταῖο χρονολογικὰ βιβλίο ποὺ γράφηκε τῆς Καινῆς Διαθήκης.

Σύμφωνα μὲ τὰ Συναξάριά του, ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης ἦταν 56 ἐτῶν, ὅταν ἀναχώρησε ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα, 9 χρόνια κήρυττε στὴν Ἔφεσο, 15 χρόνια στὴν Πάτμο καὶ 26 καὶ πάλι στὴν Ἔφεσο, ὅπου καὶ ἐκοιμήθη εἰρηνικὰ σὲ ἡλικία σχεδὸν 106 ἐτῶν. Εἶναι δὲ ὁ μόνος ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους, ποὺ δὲν τελειώθηκε μαρτυρικά, ἄνκαι ὑπέμεινε στὴ ζωή του πολλὲς θλίψεις καὶ δοκιμασίες.

Γιὰ τὸν ἰδιαίτερα ἀγαπημένο ἀπ᾽ Αὐτὸν μαθητή Του, ὁ Ἰησοῦς μας οἰκονόμησε καὶ αὐτὴ τὴν ἐξαίρετη χάρη, δηλαδὴ τὴ μετάστασή του στοὺς οὐρανούς, ποὺ τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 26 Σεπτεμβρίου. Τί σημαίνει ὅμως μετάσταση; Σημαίνει ὅτι ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης, ὅπως ἀκριβῶς καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ἀλλὰ καὶ ἡ Παναγία μας, ἀναστήθηκε ἐκ νεκρῶν καὶ ἀναλήφθηκε μὲ τὸ σῶμα στοὺς οὐρανούς!

Κι αὐτὴ βέβαια ἡ ἰδιαίτερη χάρη τοῦ ἐπιφυλάχθηκε γιὰ τὶς μεγάλες ἀρετές του, καὶ μάλιστα γιὰ τὴν ἄκρα καθαρότητα καὶ παρθενία ψυχῆς καὶ σώματος, ποὺ τήρησε! Κι ὅπως ὡραιότατα σημειώνει στὸ Ἐγκώμιό του στὸν Ἰωάννη Θεολόγο ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: «Μόνο αὐτὸς ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους καὶ ὅλους τοὺς πρὶν ἀπ᾽ αὐτὸν καὶ μετὰ ἀπ᾽ αὐτὸν περιβόητους κατόρθωσε νὰ καλεῖται ἀπὸ ὅλους παρθένος, γιατί, ὅπως φαίνεται, μόνος αὐτὸς φύλαξε σ’ ὅλο τὸν βίο του καὶ τὰ δύο, καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα, καὶ τὸν νοῦ καὶ τὶς αἰσθήσεις, καθαρά. Τὴν παρθενία τοῦ σώματος βέβαια λίγοι τὴν κράτησαν, ἀλλὰ τὴ γνωρίζουν σχεδὸν ὅλοι, τῆς ψυχῆς ὅμως ἀκριβὴς παρθενία εἶναι ἡ ἀσυμβίβαστη γνώμη πρὸς κάθε ἁμαρτία. Ὥστε μὲ τὸ προσωνύμιο αὐτό, δηλ. τό, παρθένος, προσμαρτυρεῖται στὸν Ἰωάννη σχεδὸν ἡ ἀναμαρτησία. Γι’ αὐτὸ καὶ ἔγινε ἀγαπημένος στὸν μόνο ἀπὸ τὴ φύση του ἀναμάρτητο Χριστό, καὶ αὐτὸ τὸ ἐπώνυμο μόνος αὐτὸς ἀπὸ ὅλους τὸ ἀπέκτησε.»

Ἀλλά, ἐπειδὴ ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει τοὺς ἁγίους, καὶ μάλιστα στὶς πανηγύρεις τους, ὡς πρότυπα ζωῆς, γι᾽ αὐτὸ καὶ διαβάζονται σ᾽ αὐτὲς οἱ Βίοι τους, γιὰ νὰ τοὺς μιμηθοῦμε κι ἐμεῖς τὸ κατὰ δύναμη, ἂς ἀγωνισθοῦμε μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, σὰν καλὲς μέλισσες, νὰ πάρουμε κάτι ἀπὸ τὴ γύρη τῶν πανεύοσμων ἀνθέων τῶν ἀρετῶν τοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου. Ποιές ἦταν αὐτές; Ἤδη τὶς περιγράψαμε: Ἡ θερμή του πίστη στὸν Θεό, ἡ ἁγνότητα καὶ καθαρότητά του, ἡ ἐλπίδα, ἡ ὑπακοὴ στὸ θεῖο θέλημα καὶ πλεῖστες ἄλλες˙ ἰδιαίτερα ὅμως, ἡ κορυφαία καὶ θεώνυμη ἀγάπη, ἡ διπλὴ ἀγάπη, στὸν Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρωπο. Καὶ γιὰ τὴν ἀρετὴ τούτη εἶναι γεμάτα τὰ ἔργα του, τὰ βιβλία του στὴν Καινὴ διαθήκη, ἐξαιρέτως δὲ ἡ Α´ Καθολικὴ Ἐπιστολή του, ποὺ ἀποτελεῖ ἄφθαστο ἐγκώμιο τῆς ἀγάπης καὶ ἀποπνέει ὅλο τὸ θεοστάλακτο ἄρωμά της: «Ἀγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους», γράφει ἐκεῖ μεταξὺ ἄλλων, «ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶν ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται καὶ γινώσκει τὸν Θεόν. ὁ μὴ ἀγαπῶν οὐκ ἔγνω τὸν Θεόν, ὅτι ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν.» Καί, δὲν νοεῖται ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό, τονίζει θεόπνευστα ὁ ἴδιος, χωρὶς ἀγάπη στὸν πλησίον μας, στὸν κάθε συνάνθρωπό μας. Καὶ ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι ἀσφαλῶς μόνο λόγια˙ εἶναι κατεξοχὴν ἔργα! Μὲ ὅποιο τρόπο μποροῦμε, ἐπιβάλλεται κι ἐμεῖς νὰ τὴν ἐξασκοῦμε, ἀπαλύνοντας τὸν πόνο καὶ τὶς ἀνάγκες τῶν πλησίον μας. Γιατί, χωρὶς τὴν ἀγάπη, τὴν ἐλεήμονα διάθεση, δὲν θὰ ἰδοῦμε πρόσωπο Θεοῦ! Φθάνει νὰ ἀναλογισθοῦμε τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Κρίσεως: Ἐκεῖ ἰδιαίτερα μᾶς ζητεῖται λόγος γιὰ τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης στοὺς ἐμπερίστατους ἀδελφούς μας, ἂν τὰ πράξαμε ἢ ὄχι!

Ἂς παρακαλέσουμε θερμὰ τὸν Κύριο, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, νὰ μᾶς δωρήσει καὶ νὰ ἐπαυξήσει μέσα μας τούτη τὴν μέγιστη ἀρετή τῆς ἀγάπης, μὲ τὶς ἱκεσίες τοῦ ἠγαπημένου Του καὶ μαθητῆ τῆς ἀγάπης, ἐνδόξου ἀποστόλου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, ποὺ τὴν ἑορτή του πανηγυρίζουμε, καὶ ὅλων τῶν ἁγίων, καὶ νὰ μᾶς ἀξιώσει μὲ τὸ ἔλεός του τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἀμήν!

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

Το διαβάσαμε στο  agiospatrokosmas.gr και στο orthodoxia-ellhnismos.gr

Δείτε το βίντεο από το  youtube

Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

Διαβάστε ακόμα:

Η μετάστασις του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου   koinoniaorthodoxias.org

Ιωάννης ο Ευαγγελιστής   el.wikipedia.org

τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;

Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2021

Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού

Ἐκ τοῦ κατά  Μάρκον  Κεφ. 8: 34-38, 9: 1

Εἶπεν ὁ Κύριος· 

Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν, καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι.

Ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν·

ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν, ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν.

Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον, ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;

ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;

Ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με, καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ,

καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν Ἀγγέλων τῶν ἁγίων.

 Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς·

Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.

 

Τὸ Εὐαγγέλιον   christopherklitou.com

Ύπαρξη και αξία της ψυχής

«Τί ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;» (Μᾶρκ. 8,36)

Θὰ σᾶς μιλήσω, ἀγαπητοί μου, πολὺ ἁπλᾶ. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια οἱ ἄνθρωποι δὲν εἶ­χαν τὰ μέσα καὶ τὶς εὐκολίες ποὺ ἔχουμε σήμερα ἐμεῖς, ποὺ ζοῦμε στὸν αἰῶνα ποὺ λέγεται τεχνολογικός. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια δὲν εἶ­χαν π.χ. ἠλεκτρικὸ ῥεῦμα· μετὰ ἀπὸ τὰ δᾳδιὰ τῶν πρωτογόνων φωτίζον­ταν τὴ νύχτα μὲ λυχνάρια καὶ κεριά. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια δὲν εἶχαν ψυγεῖα, γιὰ νὰ συντηροῦν τὶς τροφές, ἀλλὰ φρόντιζαν νὰ τὶς κρατοῦν σὲ μέρη δροσερά. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια δὲν εἶχαν τὰ σημερινὰ ταχύτατα μέσα συγκοινωνί­ας (αὐ­το­κίνητα, ἀτμόπλοια, σιδηροδρόμους, ἀεροπλά­να κ.λπ.)· ἐ­κτὸς ἀπὸ τὰ πόδια τους καὶ τὰ γαϊδουρά­κια, μετακινοῦνταν μὲ κάρρα καὶ ἅμαξες ποὺ ἔσερναν ἄλογα, καὶ στὴ θάλασσα μὲ βάρκες καὶ ἱστιοφόρα πλοῖα. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια ἡ ἐπικοινωνία γινόταν ἀπὸ στόμα σὲ στόμα ἢ μὲ γράμματα ποὺ μετέφεραν ταχυδρό­μοι. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια ἡ ἐνημέρωσι τοῦ κοινοῦ γινόταν μὲ ἀναρτήσεις σὲ πίνακες ἀ­νακοινώσεων καὶ μὲ ντελάληδες ποὺ διαλαλοῦσαν μηνύματα ἢ διαταγές. Δὲν εἶ­χαν τότε οὔτε τηλέφωνα, οὔ­τε ῥαδιόφωνα καὶ τη­λεοράσεις γιὰ ν᾽ ἀκοῦνε καὶ νὰ μαθαίνουν τὰ νέα τοῦ κόσμου· τίποτε ἀπ᾽ αὐτά. Ἦταν φτω­­χοί, ῥακένδυτοι, πεινασμένοι· κατοικοῦσαν σὲ ταπεινὰ σπιτάκια καὶ σὲ καλύβες ἀπέριττες.
Παρ᾽ ὅλα ὅμως αὐ­τὰ οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι, πρὶν ἀπὸ διακόσα – τριακόσα χρόνια, εἶχαν ἕ­να μεγαλεῖο· μεγαλεῖο ποὺ δὲν τὸ ἔχουμε ἐ­μεῖς σήμερα. Ποιό ἦταν τὸ μεγαλεῖο ­τους· πίστευαν, πίστευαν βαθειὰ στὸ Θεό, καὶ γι᾽ αὐ­τὸ ποὺ πίστευαν δάκρυζαν. Ἔμπαιναν στὴν ἐκ­κλησία κι ὅταν περνοῦσαν τὰ ἅγια κατανύσσον­ταν, γονάτιζαν, ἔκλαιγαν.

(Συγγνώμη. Εἴδατε σήμερα καν­έναν ἀπὸ μᾶς νὰ κλάψῃ; Ἐκεῖνοι ἔκλαιγαν, ὅ­πως τώρα κλαῖ­νε στὴ ῾Ρωσία, στὴν πρώην ἄ­θεη χώρα· ὅταν βγαίνουν τὰ ἅγια οἱ ῾Ρῶσοι συγκινοῦν­ται. Ἐ­μεῖς; ὁ ἕνας κοιτάζει τὸ ῥολόι του, ὁ ἄλ­λος χα­ζεύει, ὁ ἄλλος κουβεντιάζει… Ἐπανέρχομαι.)
Οἱ παλαιοὶ ἐκεῖνοι πίστευαν στὸ Θεό. Τί πίστευαν; Ὅτι ὑπάρχει Θεός, ἀφέν­της ὅλων, ποὺ ἔφτειαξε τὸν κόσμο· πίστευαν, ὅτι ὁ ἄν­θρωπος ἔχει μεγάλο προορισμό, ἔχει ψυχὴ ἀ­θάνατη· πίστευαν, ὅτι θὰ γίνῃ κρίσις παγκόσμια καὶ θὰ δώσουμε λόγο γιὰ τὰ ἔργα μας· πίστευαν ὅτι ὑπάρχει παράδεισος καὶ κό­­λασι.
Καί, σύμφωνα μὲ τὴν ἁγνὴ πίστι τους, ἄ­στραφτε καὶ ἡ ζωή τους. Ψέματα δὲν ἔλεγαν, σὲ δικαστήρια δὲν πήγαιναν, χέρι δὲν ἔβαζαν ἐ­πάνω στὸ Εὐαγγέλιο νὰ ὁρκιστοῦν, εἶ­χαν ἀ­γάπη μεταξύ τους, στὶς οἰκογένειες τὰ ἀν­τρό­γυνα εἶχαν πιστότητα, δὲν ἀπατοῦ­σε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο, πορνεία καὶ μοιχεία δὲν ἀκουγόταν. Τὸ διαζύγιο ἦταν ἄγνωστο· ἐπὶ τριακόσα χρόνια δὲν ὑπῆρχε διαζύγιο, μόνο τὸ φτυάρι τοῦ νεκροθράφτη χώριζε τὸ ἀντρόγυ­νο. Προσεύχονταν, νήστευαν, ζοῦσαν σὰν ἄγγελοι.
Ἑώρταζαν καὶ τιμοῦ­σαν τὶς ἅγιες ἡ­μέρες. Κι ὅταν ἀντάμωναν ὁ ἕνας μὲ τὸν ἄλλ­ο σὲ ἑ­ορτές, δὲν ἔλεγαν «χρό­νια πολλά» –τί νὰ τὰ κάνῃς τὰ χρόνια τὰ πολλὰ μέσα στὴν ἁ­μαρτία καὶ στὴ ῥαθυμία;–, ἀλλὰ τί ἔλεγαν· «καλὴ ψυχή», «καλὸν παράδεισο»! Τ᾽ ἀκοῦτε ποτὲ σή­μερα αὐτά; Σβήσανε πλέον.
Ἐκεῖνοι πίστευαν. Τώρα οἱ σημερινοί, οἱ ἄν­θρωποι τοῦ αἰῶνος μας, παρ᾽ ὅλα τὰ μέσα καὶ τὶς εὐκολίες ποὺ ἔχουν, δὲν πιστεύουν. Ἡ ἀ­πιστία πῆρε μεγάλες διαστάσεις. Ζήτημα σήμερα μέσα στοὺς ἑκατὸ νὰ πιστεύῃ ἕνας μὲ τὴν καρδιά του. Καὶ ποιά ἡ αἰτία; ἀπὸ ποῦ ἄρ­χισε ἡ ἀπιστία; «Τὸ ψάρι», λέει ἡ παροιμία, «βρωμάει ἀπ᾽ τὸ κεφάλι»· καὶ ἡ κοινωνία βρώμισε ἀπὸ τοὺς μεγάλους. Τὸ κακὸ ἄρχισε ἀπὸ τοὺς «γραμματισμένους», ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ πᾶνε στὰ πανεπιστήμια καὶ μαθαίνουν λίγα κολλυβογράμ­ματα –ὄχι γράμματα–, καὶ φουσκώνουν σὰν τοὺς γάλλους καὶ γίνονται ἀερόστα­τα ἀ­πὸ ἐγωισμὸ καὶ ὑπερηφάνεια· αὐτοὶ δίδαξαν στὸ λαό μας τὴν ἀπιστία καὶ ἀθεΐα.
Θέλετε ἕνα παράδειγμα; Ἐδῶ κοντὰ σ᾽ ἕνα χωριὸ ζοῦσε μιὰ γριά· ἦταν ἐνενήντα χρονῶν, ἄρρωστη στὸ κρεβάτι καὶ πλησίαζε νὰ πεθάνῃ. Ὁ κα­λὸς παπᾶς πῆγε νὰ τὴ δῇ. –Γερόντισσα, τί κάνεις; –Νά, πεθαίνω. –Ἑτοιμάστη­κες γιὰ τὸ ταξίδι; θέλεις νὰ ἐξομολογηθῇς, νὰ πῇς τὰ κρίματά σου, νὰ μεταλάβῃς; (εἶχε χρόνια νὰ ἐξομολογηθῇ καὶ νὰ κοινωνήσῃ). Κ᾽ ἐκείνη; Γέλασε ἡ γριά. –Ἄ, παπᾶ, εἶπε, κάποτε τὰ πίστευα κ᾽ ἐγὼ αὐτά, τώρα πιὰ ὄχι. –Γιατί, γιαγιά; –Ἔχω ἕναν ἐγγονὸ ποὺ πάει στὸ πανεπιστήμιο τῆς Θεσσαλονίκης, σπουδάζει γιατρός, κι αὐτὸς μοῦ εἶπε· Γιαγιά, αὐτά, ὅ­τι ὑπάρχει Θεός, ἄγγελοι, Πανα­γιά, ἄλλη ζωή, εἶνε ψέματα… Καὶ ἡ γριὰ ἄκουσε τὸν ἐγγονό της.
Ψέματα λοιπὸν εἶνε; Ὄχι δὲν εἶνε ψέματα. Ἡ πίστι μας εἶνε ἀληθινή. Καμμιά θρησκεία δὲν ἔχει τὶς ἀλήθειες, τὰ μυστήρια, τὰ θαύμα­τα τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας. Εἶνε ζωντανὴ – ὁ­­λο­ζώντανη πίστι, ποὺ δὲν μποροῦν ὅλοι οἱ δαίμονες τῆς κολάσεως νὰ τὴν ξερριζώσουν ἀπὸ τὶς καρδιές. Καὶ ἂν ὁ φοιτητὴς εἶπε πὼς δὲν ὑπάρχει Θεός, μεγάλοι σοφοὶ καὶ ἐπιστήμονες πιστεύουν καὶ ὁμολογοῦν καὶ λατρεύουν τὸ Χριστό, καὶ λένε «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅ­ταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42). Ἔχουμε ἀποδείξεις, ποὺ καμμιά θρησκεία δὲν ἔχει. Ἂν μπορῇς νὰ μετρήσῃς τὰ ἄστρα τ᾽ οὐ­ρανοῦ, θὰ μπορέσῃς νὰ μετρήσῃς τὶς ἀ­ποδείξεις καὶ τὰ θαύματα τῆς πίστεώς μας.
Ἀλλὰ παραπάνω ἀπ᾽ ὅλα αὐτὰ ποιό εἶνε; Πιστεύουμε – γιατί πιστεύουμε; Πιστεύουμε, δι­ότι τὰ διδάγματα τῆς πίστεώς μας τὰ εἶπε ἕ­νας ποὺ ποτέ δὲν εἶπε ψέμα, ποὺ μαρτύρησε γιὰ τὴν ἀλήθεια, ποὺ περνοῦν οἱ αἰῶνες καὶ ὅ­σα εἶπε βγῆκαν – βγαίνουν – καὶ θὰ βγοῦν μέχρι τέλους ἀληθινά. Τὰ εἶπε ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ποὺ ἔγινε ἄνθρωπος. Κι ὁ οὐ­ρανὸς ν᾽ ἀλλάξῃ, καὶ τὰ ποτάμια νὰ ξεραθοῦν, καὶ τὰ δέντρα νὰ μαραθοῦν, καὶ τὰ πάν­τα νὰ γίνουν ἄνω – κάτω, τὰ λόγια του θὰ ἐξακολουθοῦν νὰ ἰσχύουν. Ὁ ἥλιος θὰ σβήσῃ μιὰ μέρα, ἀλλὰ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ θὰ μένουν αἰώνια (βλ. Ματθ. 24,35). Τὸ εἶπε ὁ Χριστός; αὐτὸ φτάνει γιὰ μᾶς· ἀξίζει παραπάνω ἀπὸ κάθε ἄλ­λη βεβαίωσι. Μπροστὰ στὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ὅλα τὰ θεωρούμενα μεγάλα πρόσωπα εἶνε μηδέν, πελώρια μηδενικά.

* * *

Τὸ εἶπε ὁ Χριστός. Τί εἶπε; Νά, σήμερα στὸ εὐαγγέλιο μεταξὺ τῶν ἄλλων εἶπε ἕνα λόγο ποὺ δὲν ὑπάρχει ζυγαριὰ νὰ τὸν ζυγίσουμε. Τ᾽ ἀκούσαμε. Τὸ προσέξαμε ἆραγε; Εἶπε· «Τί ὠ­φελήσει ἄν­θρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζη­μιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;» (Μᾶρκ. 8,36). Ὁμιλεῖ περὶ ψυχῆς· λέει, ὅτι ὑπάρχει ψυχὴ ποὺ εἶνε ἀθάνατη καὶ αἰώνια.
Μὲ ἁπλᾶ λόγια. Ὑποθέστε, ὅτι ὑπάρχει ἕ­νας ἄνθρωπος ποὺ ἔχει ἄφθονα πλούτη, ὅτι ἔχει χρῆμα σὲ ὅ­λα τὰ νομίσματα (λίρες, ῥούβλια, δολλάρια, μάρκα)· ὑποθέστε ὅτι αὐτὸς κατέχει ὅλο τὸ χρυσάφι, ὅτι ἔχει συγκεντρώσει στὰ χέρια του ὅλα τὰ διαμάν­τια καὶ τοὺς πολύτιμους λίθους, ὅτι ἔχει ὅ­λους τοὺς θησαυροὺς τῆς γῆς· ὑποθέστε ὅτι αὐτὸς ἐξουσιάζει ὅλο τὸν πλανήτη μας, ὅτι κατέκτησε καὶ ὑπέταξε ὅλη τὴν οἰκουμένη· ὑποθέστε ὅτι εἶνε σὰν τὸ μέγα Ἀλέξανδρο, σὰν τὸ Σολο­μῶντα, σὰν τὸν Κροῖσσο ἢ ἄλλους πλουσίους. Ὑποθέστε δηλαδὴ ὅτι αὐτὸς τὰ ἔχει ὅλα, ἀλ­λά…· ἔχασε ὅμως τὴν ψυχή του! Τί λέτε, ἂν δώσῃ ὅλα αὐτὰ ποὺ κατέχει, μπορεῖ νὰ κερδίσῃ τὴν ψυχή του; Ὄχι! ἀπαντᾷ τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Δὲν ὑ­πάρχει «ἀν­τάλλαγμα τῆς ψυ­χῆς» (ἔ.ἀ. 8,36-37)· τόσο μεγάλη εἶνε ἡ ἀξία της. Ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς εἶνε ἀνυπολόγιστη.
Αὐτὰ λοιπόν, ἀγαπητοί μου, διδάσκει τὸ εὐ­­­αγγέλιο. Γι᾽ αὐτὸ ἐμεῖς νὰ πιστεύουμε. Καὶ κλεῖστε τ᾽ αὐτιά σας, μὴν ἀκοῦτε κάτι ἡμιμαθεῖς ποὺ μιλᾶνε σὰν ἄθεοι. Ξέρετε ὅτι δυσ­τυ­χῶς στὴν Ἑλλάδα ἡ παιδεία ἔχει ὑποβα­θμισθῆ ἀρκετά, ξέφτισε πιά. Τὰ ξένα πανεπιστήμια, τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Ἀμερικῆς, δὲν δέχονται τὰ χαρτιά μας. Δὲν μελετοῦν τὰ παιδιά, δὲν σπουδάζουν, δὲν κατέχουν τὴν ἀληθι­νὴ ἐπιστήμη, ἔχουν ἄλλα ἐνδιαφέροντα· εἶ­νε μιὰ κατάρα αὐτή. Μὴν παρασύρεστε λοιπόν.
Νὰ πιστεύετε, ὅπως οἱ πατέρες μας, ὅπως οἱ γενεὲς γενεῶν τῶν προγόνων μας. Καὶ ἂν συμβῇ μέσ᾽ στὸ σπίτι νὰ μὴν πιστεύῃ ὁ ἄν­τρας σου ἢ τὰ παιδιά σου, ἐσὺ νὰ πιστεύῃς. Καὶ ἂν μέσ᾽ στὸ χωριὸ ἔρθῃ ὥρα κατηραμένη, ποὺ νὰ μὴν πιστεύουν ὅλοι καὶ μείνῃς ἕνας, τότε καὶ ἕνας, ἕνας ἂν μείνῃς, μὴ φοβᾶσαι. Δὲν θὰ νικήσουν οἱ πολλοί, θὰ νικήσῃ ὁ Ἕνας, ὁ Χριστὸς ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος. Καὶ ἂν ἀκόμα στὸ ντουνιᾶ ὁλόκληρο γονατίσουν ὅλοι καὶ πιστέψουν στὸν διάβολο καὶ προσ­κυνήσουν τὸν ἑωσφόρο, ἕνας νὰ μείνῃς στὸν πλανήτη, ἐσὺ νὰ ἐξακολουθῇς νὰ πιστεύῃς.
Ἡ πίστις θὰ νική­σῃ, ἡ πίστις θὰ κυριαρχή­σῃ. Ἰησοῦς Χριστὸς νικᾷ εἰς αἰῶνας αἰώνων· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἀθανασίου Σιταριᾶς – Φλωρίνης τὴν 15-9-1985 πρωί μὲ ἐλαφρῶς νέο τίτλο. Καταγραφὴ καὶ ἐλάχιστη σύντμησις 14-8-2021.

Το διαβάσαμε στο  augoustinos-kantiotis.gr

Διαβάστε ακόμα:

Κυριακή μετά την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού – Μητροπολίτης Φλωρίνης π. Αυγουστίνος Καντιώτης      orthodoxia.online

και την περσινή μας ανάρτηση:

ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ, καί ἀκολουθείτω μοι   olympos2021

ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόλυται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωήν αἰώνιον

Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2021

 Κυριακή Πρό τῆς Ὑψώσεως

Ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην   Κεφ. 3:13-17

Εἶπεν ὁ Κύριος· 

Oὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν, εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ Yἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὢν ἐν τῷ οὐρανῷ. 

Kαὶ καθὼς Μωῡσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν Yἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόλυται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. 

Oὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν Yἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. 

Oὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν Yἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον, ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ᾿ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι᾿ αὐτοῦ.

Τὸ Εὐαγγέλιον   christopherklitou.com

Το ιστορικό της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

     Στις 13 Σεπτεμβρίου του έτους 335 έγιναν τα εγκαίνια του Ναού της Ανα­στά­σε­ως, του Μαρτυρίου, που κτίστηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο επάνω στον τόπο της ευ­ρέ­­σε­ως του Τιμίου Σταυρού και της ταφής του Χριστού, από την μητέρα του αγία Ελένη. Την επό­μενη ημέρα, δεδομένου ότι είχαν συγκεντρωθεί με την ευκαιρία της εορτής των εγκαι­νίων πλήθος επισκόπων, κληρικών και πιστών από διάφορα μέρη, ο επίσκοπος Ιε­ρο­­σολύμων Μακάριος ανύψωσε επάνω στον άμβωνα τον Τίμιο Σταυρό προκειμένου να τον δουν και να τον προσκυ­νή­σουν τα συγκεντρωμένα πλήθη· έτσι, λοιπόν, γεννήθηκε η ε­ορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού («ἐντεῦθεν ἤρξατο ἡ σταυροφανεία», Χρονικόν Πασχάλιο, P.G. 92, 713) και απέκτησε δεσπόζουσα θέση στο εορτολόγιο της Εκκλησίας, καθότι «ἴσα φέρει τῇ Μεγάλῃ Παρασκευῇ». Στην συνέχεια η πρακτική και το τελετουρ­γι­κό του Ναού της Αναστάσεως επέδρασε αποφασιστικά σε όλη τη Χρι­στια­νο­σύνη και πρώτα- πρώτα στην Κωνσταντινούπολη όπου η τελετή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυ­ρού έγινε μέρος του ετήσιο εορτολογικού κύκλου με την αυτοκρατορική συμμετοχή κι ύστερα σε Ανατολή και Δύση.

     Επόμενος σταθμός αποτελεί η κατάληψη των Ιεροσολύμων από τους Πέρσες το 614 και η κατεδάφιση του Ναού της Αναστάσεως και η απαγωγή του Tιμίου Σταυρού στην Περσία. Μετά την ανάκτηση των Ιεροσολύμων από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο ο μεν Ναός αναγέρθηκε εξ αρχής από τον πατριάρχη άγιο Μόδεστο το 626 ο δε Τί­μι­ος Σταυρός επανέκαμψε το 628 ως τρόπαιο του νικητή αυτοκράτορα, ο οποίος και τον ανύ­ψω­σε πανηγυρικά εκ νέου κατά την 14ην Σεπτεμβρίου του έτους εκείνου, κι έτσι έλαβε η ε­ορτή νέα αίγλη και την πάροδο του χρόνου απέκτησε αυτοτέλεια έναντι εκείνης των Εγκαι­νίων του Ναού. Κατά τα αμέσως επόμενα έτη, περί το 634 εκφώνησε ο πατριάρχης άγιος Σωφρόνιος τον τελευταίο, που διασώζεται, πανηγυρικό λόγο για την εορτή (PG 87, 3309 κε), και λέγουμε τελευταίο διότι μετά από λίγο καιρό, δύο ή τρία έτη, το 637, τα Ι­ε­ρο­σόλυμα θα πέσουν και πάλι σε βάρβαρα χέρια, οριστικά αυτή την φορά, των Αρά­βων.

     Από τότε η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού μαζί με το θεολογικό περιεχόμενο απέκτησε και νέ­ες διαστάσεις· από την αρχαία δόξα μόνον οι εορτασμοί θα απομείνουν για να θυμί­ζουν τα παλαιά μεγαλεία. Συνδέθηκε, έτσι, με τα βάσανα και μαρτύρια των Χριστιανών της Ανατολής που ζούσαν υπό καταπίεση και υπενθύμιζε το μαρτύριο των αδελφών αυτών, στις Εκκλησίες που απολάμ­βαναν άνεση και ελευθερία.

…..

      Της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού οι καταβασίες που ψάλ­λο­νται στον Όρ­­­θρο διακρίνονται για την ποιητικότητά τους, αλλά και για την έντονη σύνδεσή τους με τη Π. Διαθήκη. Συγκεντρώνονται στους ύμνους αυτούς όλες σχεδόν οι περι­πτώ­σεις προτυπώσεων του Σταυρού του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού στη Π. Δια­θή­­κη. Και όταν λέμε προτυπώσεις εννοούμε εκείνα τα γεγονότα, ή τις πράξεις, ή τα πρά­­γμα­τα που προφη­τεύουν αντίστοιχα της εποχής της Κ. Διαθήκης. Το κριτήριο και τον τρόπο, ή καλύτερα πως να διακρίνουμε και να συσχετίζουμε την προφη­τεί­α από τη μία και την εκπληρώση της από την αλλή, δηλ. του τύπου και του αντι­τύ­που, μας την προσφέρει ο ίδιος ο Χριστός. Σε μια συνομιλία που είχε με Γραμ­μα­τείς και Φαρι­σαί­ους τους είχε επισημάνει ότι, «ἐ­ρευνᾶτε τὰς γραφάς, ὅτι ὑμεῖς δο­κεῖτε ἐν αὐταῖς ζωὴν αἰώ­νιον ἔχειν· καὶ ἐ­κεῖναί εἰσιν αἱ μαρτυροῦσαι περὶ ἐμοῦ», (Ιωάν 5-39), δηλ. καλά κά­νετε και δια­βάζετε τις Γραφές ε­πειδή πιστεύετε ότι εκεί θα βρεί­τε τη σω­τη­ρίας σας, αλλά ε­κεί­νες μιλούν για Εμένα, δηλ. για τη σωτηρία που προσφέρει ο Μεσ­σίας. Και ε­πι­­πλέον είχε ξεκαθαρίσει ότι αν λένε ότι διαβάζουν και σέ­βο­νται τον Μω­υ­σή θα έ­πρε­πε να Τον ακολουθήσουν διότι η Π. Διαθήκη μι­λάει και προ­φη­τεύ­­ει για τον  Μεσ­σία και ο Χριστός με τα θαύματα Του α­πέ­δει­ξε ότι είναι αυ­τός ο Μεσ­σίας, «μὴ δο­κεῖ­τε ὅτι ἐγὼ κατηγορήσω ὑμῶν πρὸς τὸν πατέρα· ἔστιν ὁ κα­τη­γο­ρῶν ὑμῶν Μωϋσῆς, εἰς ὃν ὑμεῖς ἠλπίκατε. εἰ γὰρ ἐ­πι­στεύετε Μωῡσεῖ, ἐπι­στεύετε ἂν ἐμοί· περὶ γὰρ ἐμοῦ ἐκεῖ­νος ἔγραψεν. εἰ δὲ τοῖς ἐκείνου γράμ­μασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς ἐμοῖς ῥήμασι πι­στεύσετε;», (Ιω­άν. 5, 45-47).

     Για παράδειγμα, όλοι οι Ιουδαίοι γνώ­ριζαν το περιστατικό εκείνο που συνέβη μέ­σα στην έρημο, σε κάποια φάση της σαραντάχρονης περι­πλά­νησης τους μετά την Έξο­­δο από την Αίγυπτο, να κατακλυσθεί κυριολεκτικά το στρα­τό­πεδο των Εβραίων από δηλητηριώδη φίδια που με τα δήγματά τους, τα δαγκάματα, σκόρ­πι­ζαν τον θάνατο παντού· τότε έντρομοι κατέφυγαν στον Μωυσή και τον παρα­κά­λε­σαν να μεσιτεύσει στον Θεό για να δώσει τέλος στην κατάρα αυτή. Ο Θεός έ­δω­σε τό­τε εντολή στον Μωυσή να κατασκευάσει ένα χάλκινο φίδι και να το ορθώσει πά­­νω σ᾽ ένα ψηλό στύλο ώστε να είναι ορατό από κάθε σημείο της κατασκηνώσεως των Ε­βραί­­ων και όποιος δαγκανόταν από τα φίδια αν ατένιζε το χάλκινο φίδι θα σω­­ζόταν· πράγμα που έγινε (Αριθμ. 21, 6-9). Αυτό το γνωστό περιστατικό ο Χρι­στός το εξηγεί με έναν δια­φο­ρετικό τρόπο από αυτόν που το ερμήνευαν οι Εβραίοι και έτσι μας δίνει και το κλειδί της ορθής ερμηνείας της Π. Διαθήκης, η οποία γίνεται μόνο μέσα από το φως της Κ. Διαθήκης.

     Το χάλ­κινο φίδι προτύπωνε τον Ιη­σού Χριστό, τον Μεσσία, ο οποίος με τη θυσία του σώ­ζει όσους τον πιστεύουν όπως τότε ο χάλκινος όφις στην έρημο, «καθὼς Μωϋσῆς ὕ­ψω­σε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἵνα πᾶς ὁ πι­στεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόλυται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον», (Ιωάν. 3,14-15). Η Π. Δι­α­θή­κη, λοιπόν, προ­ετοι­μάζει για τον Μεσσία και έτσι έχει θέση μέσα στην Εκκλη­σία, δι­ό­τι οδηγεί στον Χριστό. Με το πρίσμα αυτό ο απ. Παύλος και στην συνέχεια η Εκκλησία ερμηνεύει όλα τα φαινόμενα των Θεοφανειών της Π. Δια­θή­κης Χριστολογικά, «καὶ πάν­­τες εἰς τὸν Μωυσῆν ἐβαπτίσαντο ἐν τῇ νεφέλῃ καὶ ἐν τῇ θαλάσσῃ, καὶ πάντες τὸ αὐτὸ βρῶμα πνευματικὸν ἔφαγον, καὶ πάντες τὸ αὐτὸ πόμα πνευ­ματικὸν ἔπιον· ἔπινον γὰρ ἐκ πνευματικῆς ἀκολουθούσης πέτρας, ἡ δὲ πέτρα ἦν ὁ Χριστός», (Α´ Κορθ. 10, 2-4).

…..

     Ο Σταυρός πάντα μας θυμίζει ότι μετά τον Γολγοθά έρχεται η Ανάσταση. Γιαυτό κι εμείς με πίστη σταθερά, συνεί­δη­ση ειλικρινή και συναίσθημα ταπεινώσεως αναφωνούμε από τα βάθη της καρδιάς μας: «Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει σου».

Aρχιμανδρίτης Παντελεήμων Τσορμπατζόγλου, ΔρΘ

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο   aganargiripsiri.wordpress

Διαβάστε και την περσινή μας ανάρτηση:

Κυριακή Πρό τῆς Ὑψώσεως  olympos2021