Γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία;

«Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν».

O γερμανός ζωγράφος Φίλιπ φον Φολτς απεικονίζει τον Περικλή στο βήμα, μιλώντας στον λαό με φόντο την Ακρόπολη (1852)

«Πρεμιέρα» έκαναν σήμερα (Παρασκευή 3-6-2022) οι Πανελλαδικές Εξετάσεις 2022  για τα Γενικά Λύκεια (ΓΕΛ), με το υπουργείο Παιδείας να ανακοινώνει τα θέματα για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας (έκθεση)

Το θέμα της έκθεσης αφορούσε στην ιστορία και στις ιστορικές γνώσεις: «Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν».

Το κείμενο του Ραϋμόνδου Αλβανού στις Πανελλήνιες 2022

Γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία; Οι απαντήσεις είναι γνωστές. Γιατί συνήθως πρέπει να τη μάθουν παπαγαλία, γιατί συνήθως μαθαίνουν για προσωπικότητες και όχι για την κοινωνία, γιατί μαθαίνουν κυρίως για την παλαιότερη ιστορία και όχι τη νεότερη. Ο σημαντικότερος όμως λόγος που η ιστορία είναι απωθητική για τους μαθητές, είναι ότι το σχολείο δεν καταφέρνει να συνδέσει τη ζωή των μαθητών με το παρελθόν. Δεν καταλαβαίνουν γιατί να πρέπει να τα μάθουν όλα αυτά. Όπως μου έλεγαν κάποιοι φοιτητές μου: «Γιατί, κύριε, να πρέπει να μαθαίνουμε ιστορία; Εμείς κοιτάμε μπροστά. Κοιτάμε στο μέλλον». Αυτό που δεν καταλάβαιναν οι φοιτητές μου και δεν καταλαβαίνουν όσοι δεν εκτιμούν την αξία της γνώσης του παρελθόντος, είναι ότι τελικά όλοι μας είμαστε προϊόντα της ιστορίας. Ό,τι έχουμε στο μυαλό μας έρχεται από τους προηγούμενους από εμάς. Ακόμη και οι λέξεις που χρησιμοποιώ για να γράψω αυτές τις γραμμές, δεν είναι δικές μου. Έρχονται από τους προηγούμενους από μένα. Και βέβαια το πιο σημαντικό δεν είναι οι λέξεις. Είναι οι πεποιθήσεις, οι αξίες, οι γνώσεις ακόμη και οι κανόνες. Εμείς αποφασίζουμε για τους κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή μας; Όχι βέβαια. Οι προηγούμενοι από εμάς αποφασίζουν. Εμείς γεννιόμαστε μέσα σε ένα πολιτισμό, σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που όλα αυτά έχουν ήδη διαμορφωθεί. Είναι τόσο μεγάλο το βάρος του παρελθόντος πάνω στο παρόν, που ένας ιστορικός έχει ισχυριστεί κάτι που όταν το είχα πρωτοακούσει είχα εντυπωσιαστεί: «Οι νεκροί μάς κυβερνούν». Βαριά κουβέντα. Δεν συμφωνώ εντελώς όμως, καθώς και εμείς επιδρούμε στον τρόπο που εξελίσσεται η ιστορία και έχουμε ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενιές ως μελλοντικοί νεκροί που αναπόφευκτα είμαστε όλοι μας. Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν. Αξίζει γιατί αυτοί είναι που διαμόρφωσαν τον κόσμο που μας περιβάλλει. Η γνώση του παρελθόντος είναι απαραίτητη για την κατανόηση του παρόντος. Ή, για να το πούμε με άλλα λόγια, δεν μπορούμε να καταλάβουμε το σήμερα αν δεν ξέρουμε σε βάθος το χθες. Η ιστορία είναι μια πράξη αυτογνωσίας, μια πράξη γνώσης για τον συλλογικό μας εαυτό, απαραίτητη για να καταλάβουμε τον πολιτισμό μας. Δεν μαθαίνουμε ιστορία για χάρη των προηγουμένων. Όντως αυτοί έφυγαν και δεν έχει πια καμία σημασία για αυτούς. Μαθαίνουμε ιστορία για εμάς, για να μάθουμε από τα λάθη των προηγουμένων, να δούμε τι λειτούργησε καλύτερα για εκείνους και τι όχι. Μαθαίνουμε ιστορία για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και να σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε.

[…] [Ραϋμόνδος Αλβανός, Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες, εκδ. Επίκεντρο, 2022 (από τον Πρόλογο του βιβλίου)].

Ποιος είναι ο Ραϋμόνδος Αλβανός του οποίου κείμενο «έπεσε» στη Νεοελληνική Γλώσσα

Ο Ραϋμόνδος Αλβανός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971 και είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Συγκριτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Essex και το 2005 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Ζει στην Καστοριά και μέχρι το 2019 δίδασκε, ως επιστημονικός συνεργάτης, στο Τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Καστοριά).
Επίσης είναι συνεργάτης του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, υπεύθυνος για τις ξεναγήσεις και τις εκδηλώσεις του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης στον Γράμμο.

Από το 2018 έως σήμερα, είναι ΣΕΠ στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στη Δημόσια Ιστορία στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ).

Στον συγγραφέα Ραϋμόνδο Αλβανό ανήκει ένα από τα κείμενα που εξετάστηκαν οι υποψήφιοι των Πανελληνίων στη Νεοελληνική Γλώσσα. Το κείμενο που επελέγη είναι από τον πρόλογο του βιβλίου του «Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες» από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Πανελλαδικές 2022: Δείτε τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία

«Πρεμιέρα» έκαναν σήμερα οι Πανελλαδικές Εξετάσεις 2022  για τα Γενικά Λύκεια (ΓΕΛ), με το υπουργείο Παιδείας να ανακοινώνει τα θέματα για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας (έκθεση) λίγο μετά τις 10.00 το πρωί της Παρασκευής (3/6/2022).

Η διάρκεια εξέτασης κάθε μαθήματος είναι τρεις ώρες. Υπενθυμίζεται, ότι κατά τη διάρκεια των εξετάσεων, εξεταζόμενοι και εξεταστές πρέπει να φορούν την προστατευτική μάσκα. 

Η ιστορία και οι ιστορικές γνώσεις ήταν το σημερινό θέμα της Έκθεσης, ενώ στη Λογοτεχνία έπεσε πεζό κείμενο και όχι ποίημα.

Τα προς εξέταση θέματα αφορούν σε κείμενο υπό τον τίτλο «Γιατί μαθαίνουμε ιστορία;» από το βιβλίο του Ραϋμόνδου Αλβανού, από τον πρόλογο του βιβλίου «Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες», εκδ. Επίκεντρο, 2022 , κείμενο από ομιλία της Κικής Δημουλά , από το βιβλίο Εκλήθην ομιλήτρια, Ίκαρος, 2022, σσ. 156, 158, 159], υπό τον τίτλο «Θυμάμαι, άρα ζω;», καθώς και κείμενο του Θανάση Βαλτινού , Επείγουσα ανάγκη ελέου Διηγήματα, Εστία, Αθήνα 2016, σσ. 41, 42].

Με αφορμή τη διαπίστωση του συγγραφέα και αξιοποιώντας δημιουργικά τα Κείμενα 1 και 2 ζητήθηκε η  άποψη  για την αξία της ιστορικής γνώσης όπως και να γίνει αναφορά σε  βιωματικούς τρόπους που μπορούν να καλλιεργήσουν το ενδιαφέρον για το ιστορικό παρελθόν. Το κείμενο έπρεπε να έχει τη μορφή άρθρου που θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου των υποψηφίων. (350-400 λέξεις)

«Πολύ βατά και αναμενόμενα τα θέματα», τα πρώτα σχόλια των εκπαιδευτικών

Πολύ βατά, αναμενόμενα, διατυπωμένα με σαφήνεια και ξεκάθαρα είναι τα πρώτα σχόλια από τους εκπαιδευτικούς για τα προς εξέταση θέματα στην Νεοελληνική Λογοτεχνία _Γλώσσα , οι οποίοι συμπληρώνουν ότι οι απαντήσεις στην κατηγορία «σωστό-λάθος» εξάγονται ακόμα και με την λογική.

Για να δείτε τα θέματα του μαθήματος «ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ»  (θέματα .pdf) 

Για να δείτε τις απαντήσεις από την ΟΕΦΕ  (ενδεικτικές απαντήσεις .pdf)

Πηγές ανάρτησης και φωτογραφιών:  protothema.gr-1  protothema.gr-2  tanea.gr