Πώς βλέπουν οι Έλληνες την Επανάσταση του 1821;

Το 2021 οι Ελληνίδες και οι Έλληνες θα τιμήσουμε τα διακόσια χρόνια από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης. Πρόκειται για την επέτειο του σημαντικότερου γεγονότος της νεοελληνικής ιστορίας, που συνδέεται άμεσα και με την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους.

Με την έρευνά μας θέλουμε να δούμε την πραγματική εικόνα που έχει η ελληνική κοινωνία σήμερα για το 1821, καθώς και το αν η εικόνα αυτή επηρεάζεται από δημογραφικά και άλλα χαρακτηριστικά όπως το εισόδημα, το μορφωτικό επίπεδο και οι πολιτικές θέσεις. Στην κατεύθυνση αυτή συνειδητά σχεδιάσαμε την έρευνα έτσι ώστε να μην υποβάλλει καμία συγκεκριμένη επιμέρους οπτική για την Επανάσταση. Οι ερωτήσεις της είναι απλές και ευθείς, ώστε να αποφεύγεται η επίδραση του πλαισίου και η χειραγώγηση των απαντήσεων. Προσπαθήσαμε τέλος το ερωτηματολόγιο να μην έχει τον χαρακτήρα ενός τεστ ιστορικών γνώσεων.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την εταιρία MARC τον Δεκέμβριο του 2019 με τη μέθοδο της πολυσταδιακής τυχαίας δειγματοληψίας με χρήση quota βάσει φύλου, ηλικίας και γεωγραφικής κατανομής, με τηλεφωνικές συνεντεύξεις σε 1.200 νοικοκυριά από 22 ερευνητές της MARC. Οι επόμενες δύο έρευνες θα πραγματοποιηθούν τον Δεκέμβριο του 2020 και τον Δεκέμβριο του 2021.

Τι είδους Επανάσταση ήταν η Ελληνική;

Οι σημερινοί Έλληνες πολίτες φαίνεται να αναγνωρίζουν αυτές τις διαστάσεις. Όπως καταδεικνύεται στο Γράφημα 1.1, προφανώς βλέπουν την Επανάσταση ως κυρίως εθνική, αλλά αναγνωρίζουν και τον φιλελεύθερο, τον κοινωνικό και τον θρησκευτικό της χαρακτήρα. Αντιθέτως, φαίνεται να υποτιμάται σχετικά ο δημοκρατικός χαρακτήρας της. Ένα 30% των πολιτών δεν διακρίνει φιλελεύθερα και κοινωνικά χαρακτηριστικά στο 1821. Αυτό που έχει ενδιαφέρον εδώ είναι πως οι διαφοροποιήσεις ως προς την αναγνώριση του φιλελεύθερου χαρακτήρα είναι μικρές – οι σχετικές απαντήσεις φαίνεται να επηρεάζονται ελάχιστα από τα δημογραφικά χαρακτηριστικά.

Γενικά, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι οι διακυμάνσεις δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλες, ούτε εντυπωσιακές. Οι αντιλήψεις για την Ελληνική Επανάσταση επηρεάζονται δηλαδή πολύ λιγότερο απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς από την ιδεολογία, το εισόδημα και τη μόρφωση, καθώς φαίνεται να διαμορφώνονται ανεξάρτητα από αυτά. Η επίδρασή αυτών των παραγόντων είναι μεν ορατή, όχι όμως καθοριστική. Το ίδιο ισχύει και για τις απαντήσεις στα υπόλοιπα ερωτήματα.

Τα πρόσωπα

Στο ερώτημα του Γραφήματος 2.1 ζητήσαμε αυθόρμητες απαντήσεις για να καταγραφούν αδιαμεσολάβητα τα ονόματα εκείνων των προσώπων που ο μέσος πολίτης θεωρεί ότι πρωταγωνίστησαν στην Επανάσταση.

Τα ονόματα που προέκυψαν καθώς και η σειρά τους είναι τα αναμενόμενα καθώς πολύ εύκολα, για παράδειγμα, θα μπορούσε κανείς να προβλέψει ειδικά τις δύο πρώτες θέσεις. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι αδιαμφισβήτητα το πρόσωπο που συμβολίζει εντονότερα την Επανάσταση. Από την άλλη πλευρά, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης είναι μια πολύ διαφορετική περίπτωση. Κατά τη σύντομη περίοδο που θα ακολουθήσει μέχρι τον θάνατό του, το στρατηγικό του δαιμόνιο και οι επιτυχίες του θα σβήσουν τα όποια αρνητικά στοιχεία από το παρελθόν του και θα τον αναδείξουν στον μοναδικό ήρωα που πλησιάζει τη φήμη και τον σεβασμό που απολαμβάνει ο Κολοκοτρώνης.

Πέρα από τις αυθόρμητες απαντήσεις που αποτυπώνονται στο Γράφημα 2.1, επιλέξαμε 16 προσωπικότητες που θεωρούμε κομβικές όχι μόνο για την ίδια την Επανάσταση, αλλά και για την πρόσληψή της από τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Στα άτομα αυτά περιλαμβάνονται στρατιωτικοί, πολιτικοί, ιεράρχες, προεστοί και διανοούμενοι (βλ. Γράφημα 3.1). Τα ευρήματα αυτής της ερώτησης μάς βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τις αυθόρμητες απαντήσεις.

Όπως φαίνεται στο Γράφημα 3.1, η εικόνα για όλα τα εξεταζόμενα πρόσωπα είναι θετική, ακόμα και για τους λιγότερο δημοφιλείς της λίστας. Παρατηρούμε όμως κάτι το ενδιαφέρον: Οι στρατιωτικοί (Κολοκοτρώνης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος, Υψηλάντης, Μιαούλης) και οι ιερωμένοι-πολεμιστές (Παλαιών Πατρών Γερμανός, Παπαφλέσσας) είναι περίπου εξίσου δημοφιλείς, ενώ τα αρνητικά τους ποσοστά είναι μηδαμινά. Επιπλέον, φαίνεται πως μοιράζονται κι ένα άλλο χαρακτηριστικό, καθώς πολύ μικρό ποσοστό των πολιτών δηλώνει ότι δεν γνωρίζει ποιος ήταν ο ρόλος τους, ή δεν έχει άποψη γι’ αυτούς. Στην ίδια ομάδα ανήκει και ο Ιωάννης Καποδίστριας, τον οποίο η συλλογική μνήμη τοποθετεί στην πρώτη σειρά, μαζί με τους πρωταγωνιστές των στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα αυτής της δημοσκόπησης είναι η τρίτη θέση που καταλαμβάνει η Μπουμπουλίνα, αλλά και η αρκετά υψηλή (10^η) κατάταξη της Μαντώς Μαυρογένους στις αυθόρμητες απαντήσεις (βλ. Γράφημα 2.1). Ενδιαφέρον ακόμη παρουσιάζει η πρόσληψη του Παπαφλέσσα, ο ρόλος του οποίου ιδιαίτερα στο ξέσπασμα της Επανάστασης στην Πελοπόννησο δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Η υψηλή δημοτικότητα του Οδυσσέα Ανδρούτσου παρουσιάζει επίσης ενδιαφέρον.

Στο κάτω μέρος της λίστας του Γραφήματος 2.1 υπάρχουν μερικές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Ελληνικής Επανάστασης. Ας αναρωτηθούμε ποια θα ήταν η πορεία της Επανάστασης αν δεν υπήρχαν οι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας, η οικογένεια Κουντουριώτη, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ή ο Λόρδος Βύρων.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας έχει μια αρκετά χαμηλή θέση στο Γράφημα 2.1, πιθανότατα διότι δεν συμμετέχει στα πολεμικά γεγονότα της Επανάστασης, αφού έρχεται στην Ελλάδα μετά τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Όταν πάντως τίθεται συγκεκριμένο σχετικό ερώτημα, ο ρόλος του Καποδίστρια κρίνεται από τους πολίτες σαφέστατα θετικός.

Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο είναι η παρουσία στον κατάλογο του Ρήγα Βελενστινλή, αν και ο Ρήγας δεν πρόλαβε να συμμετάσχει στα γεγονότα της Επανάστασης. Δεν υπάρχει κανείς που να αξιολογείται από την πλειοψηφία αρνητικά. Ακόμα και ο Ιωάννης Κωλέττης, ο λιγότερο δημοφιλής, έχει μεγαλύτερο ποσοστό θετικών παρά αρνητικών αποτιμήσεων. Το αμέσως υψηλότερο αρνητικό ποσοστό συγκεντρώνει ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.

Η σημαντικότερη ίσως πολιτική προσωπικότητα της Επανάστασης, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος έχει ένα σαφέστατο, αλλά όχι ενθουσιώδες, θετικό πρόσημο. Αντίθετα, συγκεντρώνει ένα αρκετά υψηλό ποσοστό αρνητικών γνωμών, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό όσων απάντησαν δεν έχει άποψη για τον ρόλο του. Κάτι αντίστοιχο σε μικρότερη κλίμακα παρατηρούμε και για τον Αναστάσιο Πολυζωίδη. Ο τρίτος φιλελεύθερος της λίστας, ο κορυφαίος Έλληνας διανοούμενος Αδαμάντιος Κοραής, φαίνεται να έχει καθιερωθεί πλήρως στο πάνθεον της περιόδου παρά την έμμεση μόνο συμμετοχή του στον Αγώνα. Αξίζει να επισημανθεί ότι οι πολίτες που δηλώνουν φιλελεύθεροι δεν αντιμετωπίζουν με διαφορετικό τρόπο από τους υπόλοιπους ερωτηθέντες τις τρεις μεγάλες φιλελεύθερες προσωπικότητες της εποχής (Κοραή, Μαυροκορδάτο, Πολυζωίδη) – πιθανόν διότι η φιλελεύθερη διάσταση της Επανάστασης τους είναι άγνωστη, ή δεν τους είναι αναγνωρίσιμη.

Ο Λόρδος Βύρων είναι πολύ δημοφιλής, σχεδόν όσο και οι μεγάλοι ήρωες της Επανάστασης. Παρ’ όλα αυτά, ο ένας στους δέκα που απαντούν – κυρίως νεότερης ηλικίας – δεν γνωρίζει τη δράση του. Η θέση του Γιάννη Μακρυγιάννη μάλλον δεν σχετίζεται με τη λίγο γνωστή αλλά αποφασιστική εμπλοκή του σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και σε συγκεκριμένες μάχες, αλλά στα απομνημονεύματά του, τα γνωστότερα και δημοφιλέστερα για την εποχή.

Οι μεγάλες δυνάμεις

Η απάντηση στο ερώτημα 4 έχει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς παρουσιάζει ανάγλυφα το πρόβλημα κατανόησης της διεθνούς διάστασης της Επανάστασης, ενώ αναδεικνύει και διαχρονικά προβλήματα στη διδασκαλία της ιστορίας της Επανάστασης στη μέση εκπαίδευση.

Ο πολυδιάστατος, συχνά αντιφατικός αλλά συνολικά θετικός ρόλος της Μεγάλης Βρετανίας αποτελεί ένα πολυσυζητημένο θέμα που την ίδια ώρα όμως δεν έχει ερευνηθεί εξαντλητικά. Πιθανότατα η στάση απέναντι στη Μεγάλη Βρετανία έχει επηρεαστεί καταλυτικά από την ιστορία του 20ού αιώνα (ιδίως τα Δεκεμβριανά και το Κυπριακό), αλλά και από την εικόνα που έχει ο μέσος Έλληνας πολίτης για το σημερινό Ηνωμένο Βασίλειο. Η Γαλλία συγκεντρώνει μεγαλύτερο ποσοστό από τη Βρετανία παρά τη μικρή ουσιαστικά εμπλοκή της σε σχέση με τη Μεγάλη Βρετανία και τη Ρωσία πριν το 1828.

Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σαφέστατα θετική στάση των πολιτών απέναντι στη ρωσική πολιτική. Η προτίμηση αυτή πιθανόν συσχετίζεται με τη στάση των ίδιων έναντι της σημερινής Ρωσίας, παρά με συγκεκριμένες ενέργειες της ρωσικής πολιτικής που ευνόησαν το ελληνικό ζήτημα, ούτε βέβαια επηρεάζεται από τις αρνητικές πτυχές της.

O ρόλος ομάδων και θεσμών

Οι απαντήσεις που παρουσιάζονται στο Γράφημα 5.1 καταδεικνύουν μια εικόνα παρόμοια με εκείνη των προσώπων. Κατ’ αρχάς το πρόσημο είναι γενικώς θετικό ακόμα και για τους προεστούς οι οποίοι με διαφορά είναι η λιγότερο δημοφιλής κοινωνική ομάδα παρά τη σημαντικότατη συμβολή τους ιδίως στο ξέσπασμα της Επανάστασης.

Η σχεδόν απολύτως θετική πρόσληψη της Φιλικής Εταιρείας είναι αναμενόμενη. Από την άλλη, είναι φανερή μια μεγάλη αντίφαση. Οι έμποροι, που αποτελούσαν πάνω από το 50% των μελών της Φιλικής Εταιρείας, έχουν αρκετά χαμηλά ποσοστά θετικών αποτιμήσεων και σχετικά υψηλό ποσοστό αρνητικών απόψεων για τον ρόλο τους.

Η καθολικά θετική πρόσληψη των φιλελλήνων είναι σχεδόν αντίστοιχη της Φιλικής Εταιρείας. Υψηλή είναι επίσης η θετική πρόσληψη των νησιωτών πλοιοκτητών, ιδιαίτερα αν τη συγκρίνει κανείς με την εικόνα που έχει ο Λάζαρος Κουντουριώτης ως άτομο. Αλλά και η απόσταση στρατιωτικών-Φαναριωτών είναι πολύ μικρότερη από την αναμενόμενη. Οι διανοούμενοι, ομάδα που έχει δαιμονοποιηθεί όσο και οι Φαναριώτες και οι προεστοί, έχουν σαφέστατα θετικό πρόσημο για 8 στους 10 που απάντησαν

Η εικόνα που έχουμε και σ’ αυτήν την ερώτηση είναι αυτή της μεγάλης ομοιογένειας στις απαντήσεις, ανεξαρτήτως των δημογραφικών χαρακτηριστικών. Οι διαφοροποιήσεις είναι ελάχιστες, όπως και οι αρνητικές γνώμες.

Οι Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματα

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης οργανώθηκαν 3 Εθνοσυνελεύσεις από τις οποίες προέκυψαν τα τρία Συντάγματα της Επιδαύρου, του Άστρους και της Τροιζήνας. Και μόνο η ιδέα της υιοθέτησης ενός Συντάγματος ήταν αυτή καθαυτή νεωτερική, αλλά τα ελληνικά συντάγματα διακρίνονται ιδιαιτέρως για το δημοκρατικό και φιλελεύθερό τους χαρακτήρα. Αυτή η πρώιμη συνταγματική παράδοση (1822-1827) κληροδότησε ένα θεσμικό και πολιτικό κεκτημένο που οδήγησε αργότερα στο Σύνταγμα του 1844 και την καθιέρωση της καθολικής ψηφοφορίας των ανδρών την ίδια χρονιά, καθώς και στο Σύνταγμα του 1864, τη «σημαντικότερη κατάκτηση του δημοκρατικού φιλελευθερισμού στην ελληνική πολιτική ζωή του 19ου αιώνα» σύμφωνα με τον Πασχάλη Κιτρομηλίδη.

Κατ’ αρχάς, πρέπει να επισημάνουμε ότι ένας στους τρεις Έλληνες φαίνεται να μη γνωρίζει κάτι για τη δημοκρατική και συνταγματική παράδοση της Επανάστασης.

Όσοι γνωρίζουν για τις Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματα, τα χαρακτηρίζουν κυρίως δημοκρατικά αλλά και φιλελεύθερα, κοινωνικά ενώ λιγότερο τα χαρακτηρίζουν παραδοσιακά. Άλλωστε, το ίδιο το Σύνταγμα είναι μια θεσμική εξέλιξη που συνδέεται με τη νεωτερικότητα.

Μύθοι και αλήθειες

Δεν θα μπούμε στη συζήτηση για το Κρυφό Σχολειό, αφού αυτό που μας ενδιαφέρει είναι πώς το αντιμετωπίζει ο μέσος πολίτης. Παρά την αμφισβήτησή του από πολλούς ιστορικούς τα τελευταία χρόνια, το 71,7% των Ελλήνων θεωρεί πως όντως συνέβη.

Μύθο θεωρεί το Κρυφό Σχολειό το 23,9% των Ελλήνων.

Ίσως αντιστρόφως, μόνο το 42,7% των Ελλήνων θεωρεί ότι η έναρξη της Επανάστασης έγινε στις 25 Μαρτίου στη μονή της Αγίας Λαύρας.

Η τρίτη ερώτηση αυτής της κατηγορίας αναφέρεται σε ένα πραγματικό γεγονός, στον αφορισμό της Επανάστασης από τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε´, κάτι που ενώ δεν έχει ποτέ αμφισβητηθεί και διδάσκεται στη μέση εκπαίδευση, φέρνει σε αμηχανία τον ένα στους τρεις Έλληνες που δηλώνει αβέβαιος ως προς το αν αυτό συνέβη στην πραγματικότητα, ενώ το 23,3% το αμφισβητεί ευθέως.

Πόσο καλά γνωρίζουμε την Επανάσταση;

Οι απαντήσεις στις ερωτήσεις 9 και 10 αναδεικνύουν μια ενδιαφέρουσα γνωσιακή προκατάληψη: το 42,9% των Ελλήνων θεωρούν ότι οι ίδιοι γνωρίζουν καλά την Επανάσταση, αλλά ταυτόχρονα το 91,1% θεωρεί ότι οι υπόλοιποι τη γνωρίζουν ελάχιστα.

Από πού γνωρίζουμε για την Επανάσταση

Τα αποτελέσματα εδώ είναι αναμενόμενα (βλ. Γράφημα 11.1). Το 89,3% γνωρίζει για την Επανάσταση όσα έμαθε στο σχολείο, καθώς επίσης από την ανάγνωση βιβλίων (70,6%) και την παρακολούθηση τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ (65,1%). Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, σχεδόν το ήμισυ, ενημερώνεται για ιστορικά θέματα από τον Τύπο (45,3%) και το Διαδίκτυο (40,0%), ενώ μόνο το 17,2% δηλώνει ότι βασίζεται στις πανεπιστημιακές του σπουδές ή σε παρακολούθηση διαλέξεων (21,8%).

Όταν οι ερωτώμενοι καλούνται να ξεχωρίσουν μια πηγή γνώσης (γράφημα 12.1), το σχολείο και η ανάγνωση βιβλίων συγκεντρώνουν 89,7%.

Είναι χαρακτηριστικό πως η σχολική διδασκαλία της ιστορίας δεν παρέχει ιδιαίτερα μεγάλη αυτοπεποίθηση γνώσης. Όπως καταδεικνύει το Γράφημα 12.2, όσοι βασίζονται σε άλλες πηγές αισθάνονται πολύ πιο ασφαλείς να δηλώσουν ότι γνωρίζουν καλά την ελληνική ιστορία. Βλ. Γράφημα 12.2.

Οι Έλληνες δηλώνουν μικρή ικανοποίηση από τον τρόπο που διδάσκεται η ιστορία στο σχολείο (βλ. Γράφημα 13.1). Ενώ οι Έλληνες δηλώνουν ότι έχουν μάθει την ιστορία της Επανάστασης στο σχολείο, οι 7 στους 10 δεν είναι ευχαριστημένοι από τον τρόπο που τη διδάχθηκαν, με μόνο 2 στους 10 να δηλώνουν ικανοποιημένοι.

Η μεγάλη πλειονότητα συμφωνεί ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη διδασκαλία της Ελληνικής Επανάστασης στα σχολεία.

Η Φιλελεύθερη Επανάσταση

Η φιλελεύθερη διάσταση της Επανάστασης είναι καλά τεκμηριωμένη όχι μόνο από τη συνταγματική ιστορία, αλλά και ευρύτερα από τη σύγχρονη ιστοριογραφία. Ο φιλελεύθερος χαρακτήρας της Επανάστασης θα φτάσει στο θεσμικό απόγειό του όταν θα υιοθετηθεί το Σύνταγμα της Τροιζήνας. Οι δύο στους τρεις Έλληνες πολίτες φαίνεται να αναγνωρίζουν αυτόν τον φιλελεύθερο χαρακτήρα – όσο περισσότερα γνωρίζει κανείς για την Επανάσταση, τόσο πιο πιθανό είναι να τη χαρακτηρίσει φιλελεύθερη.

Με την υποστήριξη

Αυτή η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη χορηγική υποστήριξη του John Templeton Foundation. Οι απόψεις που εκφράζονται στην παρούσα μελέτη ανήκουν στους συγγραφείς της και δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του John Templeton Foundation.

Το κείμενο προέρχεται από την ιστοσελίδα του Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών – Μάρκος Δραγούμης (ΚΕΦίΜ) 

Διαβάστε: Την Ανάλυση της έρευνας και την Αναλυτική Έκθεση Αποτελεσμάτων

12 ΙΟΥΛΙΟΥ 2020

ΠΕΜΠΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Η Θεραπεία Των Δύο Δαιμονιζομένων

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον.  Κεφ.  8: 28-34, 9: 1

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐλθόντι τῷ ᾿Ιησοῦ εἰς τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν ὑπήντησαν αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι, ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν, ὥστε μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ὁδοῦ ἐκείνης. Καὶ ἰδοὺ ἔκραξαν, λέγοντες· Τί ἡμῖν καὶ σοί, ᾿Ιησοῦ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς; Ἦν δὲ μακρὰν ἀπ᾿ αὐτῶν ἀγέλη χοίρων πολλῶν βοσκομένη. Οἱ δὲ δαίμονες παρεκάλουν αὐτὸν λέγοντες· Εἰ ἐκβάλλεις ἡμᾶς, ἐπίτρεψον ἡμῖν ἀπελθεῖν εἰς τὴν ἀγέλην τῶν χοίρων. Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Ὑπάγετε. Οἱ δὲ ἐξελθόντες, ἀπῆλθον εἰς τὴν ἀγέλην τῶν χοίρων. Καὶ ἰδοὺ, ὥρμησε πᾶσα ἡ ἀγέλη τῶν χοίρων κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασιν. Οἱ δὲ βόσκοντες ἔφυγον· καὶ ἀπελθόντες εἰς τὴν πόλιν, ἀπήγγειλαν πάντα καὶ τὰ τῶν δαιμονιζομένων. Καὶ ἰδοὺ πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθεν εἰς συνάντησιν τῷ ᾿Ιησοῦ· καὶ ἰδόντες αὐτὸν, παρεκάλεσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν.  

Καὶ ἐμβὰς εἰς πλοῖον, διεπέρασε, καὶ ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν.

ιερόν ευαγγέλιον

εικόνα

Eπιβεβλημένο το «αντι - casus belli»

γράφει ο Ι. Θ. Μάζης Καθηγητής Γεωπολιτικής, ΕΚΠΑ

Η πολιτική κατευνασμού που ακολουθούν Αθήνα και Λευκωσία έναντι της τουρκικής επιθετικότητος, εδώ και 46 χρόνια (μετά την εισβολή και παράνομη κατοχή του 38% της Κύπρου), αποτελεί τον θετικότερο γεωπολιτικό παράγοντα για την υλοποίηση των τουρκικών επεκτατικών σχεδιασμών. 

Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής έχουμε να παρατηρήσουμε ότι:

1) H Τουρκία αδιαλείπτως επιχειρεί (ορόσημο: Ίμια, 1996) να προωθήσει τις απαιτήσεις της εις βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στον θαλάσσιο και εναέριο χώρο του Αιγαίου διά της επισείσεως προς την ελληνική πλευρά, του φοβήτρου της παρανόμου «αφορμής πολέμου/casus belli» της εκπορευθήσης εκ της τουρκικής Εθνοσυνελεύσεως (1995), επ’ ευκαιρία της κυρώσεως από την Ελλάδα της UNCLOSS II για το Δίκαιον της Θαλάσσης (Ν. 2321/1995).

2) Θεωρεί ότι το πολιτικό σύστημα της χώρας τηλεκατευθύνεται απολύτως από την αμερικανική βούληση, η οποία και εξισώνει τον απειλούμενο με τον απειλούντα, στον βωμό της νεο-ψυχροπολεμικού τύπου ρωσικής ανασχέσεως (Δόγμα Spykman).

3) Η Αδελφο-μουσουλμανική Τουρκία εκτιμά συνεπώς ότι, λόγω του σημαντικού χωρικο-γεωγραφικού της ρόλου εις τον Rimland (ανασχετικός δακτύλιος), της επιτρέπεται να εκβιάζει τις ΗΠΑ μέσω των -από το 2016- συναφθεισών -παρά (συμμαχικήν) φύσιν- αμυντικών και οικονομικών σχέσεών της με τη Ρωσική Ομοσπονδία.

4) Η απουσία ενεργητικής και στοχευμένης ελληνικής πολιτικής δυναμένης να ανατρέψει το καθεστώς αυτό του επί ήμισυ αιώνα ενδημούντος «ελλαδικού κατευναστικού προτεκτορατισμού» και της προϊούσης «φινλανδοποιήσεως», τη «δικαιώνει» και ευλόγως την εξαχρειώνει.

5) Το πλαίσιο της τουρκικής γεωστρατηγικής στοχεύσεως βασίζεται θεωρητικά εις τον Misak-1 Milli (Εθνικόν Ορκον), στη Νizam-? âlem, (Παγκόσμια Αρμονία υπό τον ισλαμικό πολιτισμό) και εις το θεωρητικόν κείμενον του Α. Νταβούτογλου «Στρατηγικό βάθος της Τουρκίας» (2001). Aυτές οι συνιστώσες αποτελούν την principia magna της αμεταβλήτου τουρκικής στρατηγικής, την οποία οι Αδελφο-μουσουλμάνοι ιθύνοντες ουδέποτε απέκρυψαν, ενώ πλείστοι όσοι εγχώριοι «ταγοί» δεν έπαυσαν μέχρι σήμερα να καμώνονται ότι τις αγνοούν.

Ως συνέπεια των ανωτέρω προκύπτουν οι εξής ασύγγνωστες παραλήψεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έναντι των σημερινών τουρκικών σαφών επιβουλών κατά της χώρας:

α) Η μέχρι σήμερα ελληνική ολιγωρία της μη ανακηρύξεως ελληνικής ΑΟΖ η οποία απαιτεί και την εύλογον (ως αφετηρία μετρήσεων) επέκτασιν της Αιγιαλίτιδος Ζώνης της Ελλάδος εις τα 12 ν.μ.

β) Η λανθασμένη ιεράρχησις προτεραιοτήτων του ελληνικού Προϋπολογισμού, η οποία (με πρόσχημα τη δεκαετία των μνημονίων, τις δήθεν «καλές σχέσεις με τη γείτονα» και την ονειροξιακή μας βεβαιότητα περί «υψηλής υπερατλαντλικής προστασίας») εγκατέλειψε τον κλάδον των εξοπλισμών, την εγχώριον βιομηχανία όπλων και την εμπράγματον και ουσιαστικήν εμβάθυνσιν των συμμαχιών της Ελλάδος με τους έχοντες κοινά συμφέροντα με την Ελλάδα γεωστρατηγικούς της συμμάχους (Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτος).

γ) Η μέχρι σήμερα απουσία Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ως αρμοδίου οργάνου Αναλύσεων και Σχεδιασμού της χώρας εις βάθος 25ετίας.

δ) Η πλήρης κάλυψη και μέχρι πρότινος ανοχή του υβριδικού πολέμου των παράνομων μεταναστευτικών ροών από πλευράς Τουρκίας, η οποία (έως την απομυθοποίησίν των λόγω των αποτυχουσών εισβολών «οπλοποιηθέντων» πληθυσμών εκ Τουρκίας, του Μαρτίου του 2020) έχει δημιουργήσει ένα άκρως προβληματικό από πλευράς εσωτερικής ασφαλείας υπόστρωμα εντός του εγχωρίου κοινωνικού ιστού. Πρόβλημα το οποίο μεταφέρεται οσημέραι και εις την ηπειρωτικήν Ελλάδα με τη δημιουργία νεοπαγών ισλαμικού χαρακτήρος υποαστικών σχηματισμών, πάντα με το «αζημείωτον» ορισμένων «υπερευφυών» ημετέρων και αλλοδαπών κέντρων και προσώπων.

ε) Η απολύτως εσφαλμένη και εθνικώς επικίνδυνος υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία θέτουσα εντός ΝΑΤΟ το βορείως της χώρας αυτό πολυεθνοτικόν κράτος με άριστες αμυντικές, οικονομικές και πολιτικές σχέσεις με την Αγκυρα δημιουργεί ομού μετά της Αλβανίας έναν εξαιρετικώς προβληματικό για τα ελληνικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα ενδονατοϊκό θύλακο.

στ) Η αναβάθμιση της τουρκικής ναυτικής βάσεως στον Αυλώνα (Πασά Λιμάνι) την οποίαν απέκτησε επί κυβερνήσεως Κ. Σημίτη (1998) η Αγκυρα (και την απώλεσε λόγω ανεξηγήτου ολιγωρίας η Ελλάδα) μαρτυρεί του λόγου το αληθές, περί των επιθετικών διαθέσεων της Τουρκίας και από το άκρως στρατηγικό στόμιο της Αδριατικής.

ζ) Η ανάμειξις, άνευ ουδενός γεωπολιτικού ανταλλάγματος, της Ελλάδος εις τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας (24 Μαρτίου - 10 Ιουνίου του 1999). Θα μπορούσε να είχε εξευρεθεί λύσις για την ονομασία του γειτονικού κράτους θεραπεύουσα την ιστορική αλήθεια και εξυπηρετούσα τα ελληνικά, αλλά και συμμαχικά συμφέροντα (π.χ. Κεντροβαλκανική Δημοκρατία) την οποία είχε ο γράφων επανειλημμένως προτείνει.

η) Η ανάμειξις, άνευ ουδενός γεωπολιτικού ανταλλάγματος, της Ελλάδος εις την επίθεσιν του ΝΑΤΟ κατά της Λιβύης (2011). Θα ηδύνατο π.χ. να έχει, έκτοτε, διευθετηθεί το θέμα των ορίων της ΑΟΖ ή έστω της υφαλοκρηπίδος μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης.

Σήμερα και ενώπιον των προσφάτων εξαγγελιών της Τουρκίας περί γεωτρήσεων στη ζώνη του τουρκολιβυκού μνημονίου προτείνονται, πέραν των άλλων απαραιτήτων διπλωματικών ενεργειών των Αθηνών, οι εξής τρεις ταυτόχρονες στρατηγικές κινήσεις:

Πρώτον: Ομόφωνη απόφασις «anti-casus belli» της ελληνικής Βουλής, η οποία θα ενημερώνει πάντα αρμόδιο (ΟΗΕ/ΣΑ, ΝΑΤΟ, Ε.Ε.) ότι εάν η Τουρκία αποπειραθεί να υλοποιήσει τις εκνόμους απειλές της καταπατώντας τα ελληνικά εθνικά δίκαια και κυριαρχικά δικαιώματα, τότε η Νοτιοανατολική Πτέρυξ του ΝΑΤΟ θα εκραγεί με ό,τι σημαίνει αυτό για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία και την Ειρήνη, την Ασφάλεια και την Οικονομία στο Γεωπολιτικό Σύμπλοκο της Μεσογείου. Και μόνο το γεγονός ότι μια ανάλογη ομόφωνη απόφασις θα καθιστά σαφές ότι οι Έλληνες ομονοούν, θα έχει πραγματικά τρομακτικά αποτρεπτικά αποτελέσματα προς εχθρούς και «φίλους». Για όσους πραγματικά δεν θέλουν τον πόλεμο!

Δεύτερον: Άμεση ανακήρυξις της ΑΟΖ της χώρας, με επέκταση της αιγιαλίτιδος ζώνης εις τα 12 ν.μ. εις ολόκληρη την επικράτεια και αποστολή των συντεταγμένων στο αρμόδιο γραφείο του ΟΗΕ.

Τρίτον: Οι ενέργειες προς οριοθέτηση ΑΟΖ με Αίγυπτο και Ιταλία καλές είναι, αλλά πρέπει να συνοδεύονται και με την αντίστοιχη με Κυπριακή Δημοκρατία. Το τελευταίο λειτουργεί «επιταχυντικώς» για τις δύο πρώτες περιπτώσεις και «ενισχυτικώς» για τα συμφέροντα του Ελληνισμού του διπόλου Ελλάδος - Κύπρου και ο νοών νοείτω!

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 09 Ιουνίου 2020 στην Real News, (real.gr). Οι φωτογραφίες προέρχονται από το διαδίκτυο.

Η θεραπεία του δούλου του Εκατόνταρχου

ΚΥΡΙΑΚΗ 5 ΙΟΥΛΙΟΥ 2020

Κυριακῇ Δ' Ματθαῖου

Ο Ιησούς κι ο Εκατόνταρχος

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον. Κεφ. 8: 5-13

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐλθόντι τῷ Ἰησοῦ εἰς Καπερναοὺμ, προσῆλθεν αὐτῷ Ἑκατόνταρχος, παρακαλῶν αὐτὸν, καὶ λέγων· Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τῇ οἰκίᾳ παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος. Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ἐγὼ ἐλθὼν θεραπεύσω αὐτόν. Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἑκατόνταρχος ἔφη· Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς· ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου. Καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ ἐξουσίαν, ἔχων ὑπ᾿ ἐμαυτὸν στρατιώτας, καὶ λέγω τούτῳ, Πορεύθητι, καὶ πορεύεται· καὶ ἄλλῳ, Ἔρχου, καὶ ἔρχεται· καὶ τῷ δούλῳ μου, Ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ. Ἀκούσας δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς, ἐθαύμασε, καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ ᾿Ισραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον. Λέγω δὲ ὑμῖν, ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι, καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ ᾿Αβραὰμ καὶ ᾿Ισαὰκ καὶ ᾿Ιακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. Καὶ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ Ἑκατοντάρχῳ· Ὕπαγε, καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι. Καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ.

ιερόν ευαγγέλιον

εικόνα

Δείτε και το φυλλάδιο του Ι.Ν. Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, Πεύκης Αττικής.

Euro 2004, το έπος της Ελλάδας!

Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου 2004

Το  Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου 2004, ή αλλιώς Euro 2004, διεξήχθη στα γήπεδα της Πορτογαλίας από τις 12 Ιουνίου ως τις 4 Ιουλίου 2004.  Ήταν η 12^η διοργάνωση ευρωπαϊκού πρωταθλήματος της UEFA.  Πήραν μέρος 16 εθνικές ομάδες. Απ' αυτές η Πορτογαλία προκρίθηκε αυτόματα ως διοργανώτρια χώρα ενώ οι υπόλοιπες 15 πέρασαν από μια προκριματική φάση στην οποία μετείχαν 50 ομάδες.

Το τρόπαιο κατέκτησε η Ελλάδα, ενάντια σε όλα τα προγνωστικά. Μετείχε μόλις για δεύτερη φορά σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (μετά το 1980) και ήταν ένα από τα αουτσάιντερ του τουρνουά. Έκανε την πρώτη έκπληξη στην πρεμιέρα, νικώντας με σκορ 2-1 τη διοργανώτρια Πορτογαλία. Στη συνέχεια υπό την καθοδήγηση του Ότο Ρεχάγκελ  και με όπλο την πολύ καλή άμυνα προκρίθηκε στα προημιτελικά, απέκλεισε διαδοχικά τη Γαλλία και τη Τσεχία και έφτασε στον τελικό της 4ης Ιουλίου. Εκεί συνάντησε πάλι την Πορτογαλία και την κέρδισε για δεύτερη φορά με 1-0 και σκόρερ τον Άγγελο Χαριστέα. 

Euro 2004, το έπος της Ελλάδας!

Και όμως πέρασαν 16 χρόνια... Από τότε που ο Θοδωρής Ζαγοράκης έπαιρνε το βαρύτιμο τρόπαιο από τα χέρια του τότε προέδρου της UEFA, Λέναρντ Γιόχανσον, και το σήκωνε με καμάρι και υπερηφάνεια στον ουρανό της Λισαβώνας, πλημμυρίζοντας με ανείπωτη ευτυχία τους χιλιάδες Έλληνες φιλάθλους που είχαν... βάψει μπλε ένα σημαντικό κομμάτι της εξέδρας του "Ντα Λους", αλλά και τους εκατομμύρια Έλληνες που παρακολουθούσαν από κάθε γωνιά του πλανήτη.

Δεκαέξι  χρόνια από τότε που η "μικρή" Εθνική Ελλάδας, που αποτελεί μία μικρή κουκκίδα στον ποδοσφαιρικό χάρτη των εθνικών ομάδων της Ευρώπης, κατάφερε χάρη σε ένα "αγγελικό" γκολ (κόρνερ του Άγγελου Μπασινά και γκολ με κεφαλιά από τον Άγγελο Χαριστέα) να "υποτάξει" για δεύτερη φορά σε εκείνη τη διοργάνωση την διοργανώτρια Πορτογαλία και να ανέβει στον ποδοσφαιρικό Όλυμπο.

Δεκαέξι  χρόνια ακριβώς από τότε που ο Ότο Ρεχάγκελ έμπαινε για πάντα στις καρδιές των Ελλήνων ως "Ηρακλής" συμβάλλοντας τα μέγιστα στο να συντελεστεί ένα από τα μεγαλύτερα "θαύματα", μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όχι μόνο στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, αλλά του αθλητισμού γενικότερα...

Και αυτό γιατί ουδείς μπορεί να παραγνωρίσει τα "εφόδια" με τα οποία είχε ταξιδέψει εκείνη την περίοδο το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας στην Ιβηρική χερσόνησο:

Ήταν μόλις η δεύτερη παρουσία της "γαλανόλευκης" σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και πρώτη μετά από 24 χρόνια, αγνοούσε φυσικά την πρώτη νίκη της σε τέτοιο επίπεδο (1 ισοπαλία-2 ήττες ο μέχρι τότε απολογισμός), ενώ ήταν η πρώτη εμφάνιση σε μεγάλη διοργάνωση μετά την επώδυνη εμπειρία του Μουντιάλ του 1994, με τον απολογισμό των 3 ηττών σε ισάριθμα ματς με Αργεντινή, Βουλγαρία και Νιγηρία, καθώς και των 0-10 τερμάτων.

Αυτό λοιπόν που κάνει το επίτευγμα εκείνης της ομάδας ακόμα μεγαλύτερο ήταν το γεγονός πως ουδείς περίμενε από αυτήν να φτάσει τόσο ψηλά, με τους περισσότερους να μοιάζουν ικανοποιημένοι από την πρόκριση στην τελική φάση (τερμάτισε πρώτη στα προκριματικά, υποχρεώνοντας τους πρωταθλητές Ευρώπης του 2008 Ισπανούς να δώσουν αγώνες μπαράζ για να δώσουν το "παρών" στο 12ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα), και τους πλέον αισιόδοξους να κάνουν λόγο για αξιοπρεπείς εμφανίσεις στον όμιλο.

Όσο για τους απαισιόδοξους (που ήταν και η συντριπτική πλειονότητα), αυτοί προδίκαζαν συντριβές της Εθνικής Ελλάδας, με δεδομένο πως Πορτογαλία, Ισπανία και Ρωσία φάνταζαν ως αρκετά δύσκολοι αντίπαλοι, ενώ και η εμπειρία ήταν στοιχείο που δεν βρισκόταν και σε... πλεόνασμα.

Και όμως, το διάστημα από την 12η Ιουνίου μέχρι την 4η Ιουλίου του 2004 ήταν η πλέον ονειρεμένη περίοδος για το ελληνικό ποδόσφαιρο σε εθνικό επίπεδο, με το συγκρότημα του Ότο Ρεχάγκελ να κάνει με το "καλημέρα" την πρώτη νίκη της σε τελική φάση Euro, να ολοκληρώνει την παρουσία της στον όμιλο με μόλις μία ήττα, και να αποκλείει ένα-ένα τα μεγαθήρια με την κλασική... συνταγή του 1-0 σε όλους τους νοκ-άουτ αγώνες.

 

Η πορεία προς τους "8"

Η πορεία προς την κορυφή αλλά και προς την... αιωνιότητα ξεκίνησε στις 12 Ιουνίου, όταν εκατομμύρια ζευγάρια μάτια σε όλο τον κόσμο είδαν για πρώτη φορά μέχρι -εκείνη τη στιγμή- την οικοδέσποινα ενός Euro να χάνει μέσα στο σπίτι της.

"Θύμα" η Πορτογαλία του Λουίς Φελίπε Σκολάρι και "θύτης" η Ελλάδα του Ότο Ρεχάγκελ, με την Εθνική μας ομάδα να κάνει το... τέλειο παιχνίδι και να υποχρεώνει τους Ίβηρες να παραδεχτούν μετά το τέλος του ματς πως έχασαν δικαιότατα στην πρεμιέρα.

Ο Γιώργος Καραγκούνης άνοιξε το δρόμος προς τη νίκη, νικώντας με δεξί ευθύβολο σουτ έξω από την περιοχή τον Ρικάρντο, ενώ οι Έλληνες άρχισαν να πιστεύουν σιγά σιγά πως αυτή η ομάδα ήταν ικανή για πολλές "ζημιές" στη διοργάνωση όταν έγινε το 2-0, με την εύστοχη εκτέλεση πέναλτι του Μπασινά (σε πέναλτι που είχε κερδίσει ο Σεϊταρίδης από τον Κριστιάνο Ρονάλντο στην ολοκλήρωση μίας υποδειγματικής κόντρας).

Ο πιτσιρικάς τότε Κριστιάνο Ρονάλντο πέτυχε το γκολ της... παρηγοριάς στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων, με το τελευταίο σφύριγμα του Πιερλουίτζι Κολίνα να βρίσκει τον Θοδωρή Ζαγοράκη να αποφεύγει με ωραία ενέργεια δύο Πορτογάλους στο χώρο της μεσαίας γραμμής.

Τέσσερις ημέρες αργότερα, οι (πρωταθλητές Ευρώπης του 2008) Ισπανοί μπήκαν... αγριεμένοι στο "Ντο Μπέσα" για να πάρουν εκδίκηση για την ήττα που είχαν γνωρίσει στα προκριματικά στη Σαραγόσα (νίκη 1-0 για την Ελλάδα με το γκολ του Στέλιου Γιαννακόπουλου), όμως παρά το γεγονός πως η άμυνα της εθνικής ομάδας "σφυροκοπήθηκε" σε μεγάλα διαστήματα του 90λεπτου, κατάφερε να αποχωρήσει με ψηλά το κεφάλι.

Ο Μοριέντες εκμεταλλεύθηκε διαδοχικά λάθη στην άμυνα και νίκησε από κοντά τον Αντώνη Νικοπολίδη για να κάνει το 1-0, ωστόσο το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα ήταν αυτό που... γέλασε τελευταίο.

Ο Τσιάρτας, που είχε περάσει ως αλλαγή, έβγαλε διαγώνια μπαλιά-διαβήτη 40 μέτρων για τον Χαριστέα, ο οποίος έστειλε τη μπάλα στα δίχτυα του Κασίγιας, καθιστώντας πλέον την εθνική ως το μεγάλο φαβορί για την πρόκριση στην επόμενη φάση.

Στο τρίτο και τελευταίο ματς, παραλίγο να έχουμε πολλά... εμφράγματα, με την αδιάφορη βαθμολογικά Ρωσία να προηγείται με 2-0 από το πρώτο 20λεπτο (χάρη στα τέρματα των Κιριτσένκο και Μπουλίκιν), όμως ο Ζήσης Βρύζας έπαιξε το ρόλο του "λυτρωτή" με το γκολ στο 43', καθώς το αποτέλεσμα αυτό σε συνδυασμό με τη νίκη της Πορτογαλίας με 1-0 επί της Ισπανίας την ίδια ώρα, έστελνε την Εθνική ομάδα στα προημιτελικά, απέναντι στην κάτοχο του τροπαίου, Γαλλία.

 

Γαλλία, Τσεχία, Πορτογαλία και... κούπα

Η έδρα της Σπόρτινγκ Λισαβώνας, "Ζοσέ Αλβαλάδε", έμελλε να είναι το πρώτο γήπεδο της Πορτογαλίας στο οποίο η Εθνική Ελλάδας θα έγραφε ιστορία στα νοκ-άουτ παιχνίδια της στην τελική φάση της διοργάνωσης.

Τα "βαριά" ονόματα των Ζιντάν, Ανρί, Τρεζεγκέ, Βιεϊρά, Μπαρτέζ, Λιζαραζού (και όχι μόνο) δεν "τρόμαξαν" τους Έλληνες διεθνείς, οι οποίοι πέταξαν εκτός συνέχειας την κάτοχο του τίτλου από το 2000 χάρη σε ένα γκολ-ποίημα, που δύσκολα θα ξεχαστεί ποτέ από τους "τρικολόρ"...

Ο ΜVP της διοργάνωσης και ρέκορντμαν συμμετοχών με το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, Θοδωρής Ζαγοράκης απέφυγε με εκπληκτική ντρίμπλα τον Λιζαραζού από τη δεξιά πλευρά, έβγαλε την κατάλληλη στιγμή υποδειγματική "ζυγισμένη" σέντρα για τον Χαριστέα, και ο τότε άσος της Βέρντερ Βρέμης "εκτέλεσε" με ασύλληπτη κεφαλιά τον Φαμπιάν Μπαρτέζ.

Το επόμενο ραντεβού με τη... δόξα είχε κλειστεί για την 1η Ιουλίου, με την ομάδα-οδοστρωτήρα μέχρι εκείνη τη στιγμή, Τσεχία, (προερχόταν από 4 νίκες σε ισάριθμα ματς), να προβάλλει ως ανυπέρβλητο εμπόδιο, αλλά τελικά το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα να καταφέρνει να την ρίξει στο καναβάτσο, εκμεταλλευόμενη τον κανόνα του "ξαφνικού θανάτου".

Ο τραυματισμός του Νέντβεντ από το πρώτο μέρος και οι κραυγαλέες ευκαιρίες που έχασαν οι Κόλερ, Μπάρος στην επανάληψη "βοήθησαν" ώστε το ματς να "κολλήσει" στο 0-0 στο 90λεπτο και να πάει στην παράταση, όπου εκεί μίλησε το λαμπερό άστρο, που συνόδευε τον Ότο Ρεχάγκελ σε όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης.

Από εκτέλεση κόρνερ του Τσιάρτα και κεφαλιά μέσα από την μικρή περιοχή του Δέλλα στο τελευταίο λεπτό του πρώτου ημιχρόνου της παράτασης, η μπάλα καρφώθηκε στα δίχτυα του Τσεχ, με τους Έλληνες να παίρνουν την πρόκριση και τους Τσέχους να πέφτουν όλοι... ξεροί στον αγωνιστικό χώρο, μη μπορώντας να πιστέψουν αυτό που είχε συμβεί.

Ο τελικός ήταν επανάληψη του αγώνα της πρεμιέρας μεταξύ της Πορτογαλίας και της Ελλάδας (δεν είχε ξανασυμβεί κάτι τέτοιο στις 11 προηγούμενες διοργανώσεις), όμως δυστυχώς για τους Ίβηρες και ευτυχώς για εμάς το σενάριο ήταν το ίδιο με αυτό της 12ης Ιουνίου: νίκη της Ελλάδας, και αυτή τη φορά μάλιστα με έπαθλο το βαρύτιμο τρόπαιο.

Μετά από τις Ισπανία και Γαλλία, ο Άγγελος Χαριστέας "πλήγωσε" και τους Πορτογάλους, με το γκολ του στο 57' να είναι αρκετό για να ανεβάσει την Ελλάδα στην κορυφή της Ευρώπης και να μπει στο πάνθεον της ιστορίας ως μία από τις εννέα μόνο χώρες που έχουν κατακτήσει Euro.

Βίντεο της νίκης:

Πορτογαλία|0:1|Ελλάδα |Στιγμιότυπα| |Τελικός|

EURO 2004 - Greek Victory, Worldwide Press

κείμενο από sport24.gr που δημοσιεύτηκε στις 04 Ιουλίου 2015

και από την wikipedia, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.

Βίντεο από YouTube, Τελικός και Worldwide Press