H τουρκική επεκτατική στρατηγική

H τουρκική επεκτατική στρατηγική

Κουρελόχαρτο έχει κάνει η Τουρκία τη Συνθήκη της Λωζάννης (Ιούλιος 1923), από την επομένη της υπογραφής της. Μόλις το Σεπτέμβρη του ίδιου έτους, το τουρκικό κράτος ανέλαβε όλες τις εξουσίες (διοικητικές, ασφαλείας, τελωνειακές κλπ) σε Ίμβρο και Τένεδο. Ποτέ δεν εφαρμόστηκε η «ειδική διοικητική οργάνωση, αποτελούμενη από τοπικά στοιχεία»  όπως αυτή οριζότανε στο άρθρο 14. Μεθοδευμένα η Τουρκία εκδίωξε τους Έλληνες, απαλλοτρίωσε τη γη τους, απαγόρευσε επαγγέλματα, εποίκισε τα δύο νησιά με κακοποιά στοιχεία, με το χτίσιμο ανοιχτών αγροτικών φυλακών, έκλεισε σχολεία και ακύρωσε κάθε πολιτισμική δραστηριότητα. Αποτέλεσμα οι Έλληνες κάτοικοι  από 13.000 το 1923 συρρικνώθηκαν σε 600 σήμερα.

Στις 6 Σεπτέμβρη του 1955, στα λεγόμενα «Σεπτεμβριανά», ένας μαινόμενος όχλος 50.000 Τούρκων, υπό την καθοδήγηση και υποστήριξη των τουρκικών αρχών που τους μοίραζαν λοστούς και τσεκούρια, στράφηκε κατά των Ελλήνων κατοίκων της Πόλης. Το πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης είχε ως αποτέλεσμα μέσα σε μια νύχτα δεκάδες θανάτους, εκατοντάδες βιασμούς, χιλιάδες λεηλασίες και καταστροφές κτιρίων, μέχρι και σκυλεύσεις πτωμάτων στα νεκροταφεία. Από τα κεντρικά συνθήματα του εξαγριωμένου πλήθους ήταν «θάνατος στους γκιαούρηδες». Οι ζημιές αποτιμήθηκαν σε 150.000.000 δολάρια. Από τους 100.000 Ελλήνων της Πόλης απέμειναν 2.000 σήμερα.

Διαχρονικά η Τουρκία έχει καταστρατηγήσει όλα τα άρθρα της Συνθήκης της Λωζάννης απαγορεύοντας δραστηριότητες εκπαιδευτικού, θρησκευτικού, εμπορικού, οικονομικού και αθλητικού  χαρακτήρα. Οι παραβιάσεις αυτές αποτέλεσαν μέρος ενός συνολικότερου σχεδίου εκρίζωσης των Ελλήνων από τα, επί χιλιάδες χρόνια, πατρογονικά εδάφη τους και αποτέλεσαν συνέχεια των σφαγών της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου (1914-1923). Οι Τούρκοι ολοκλήρωσαν  το ξεκαθάρισμα της κοινωνίας τους από το ελληνικό στοιχείο χωρίς να τους εμποδίσει καμία Συνθήκη.

Της πολιτικής τής εθνοκάθαρσης από τους Έλληνες (και τις άλλες εθνότητες) ακολούθησε η τουρκική πολιτική της γεωγραφικής επέκτασης. Έχοντας υιοθετήσει τη γερμανικής έμπνευσης  θεωρία του Ζωτικού Χώρου (Lebensraum), την οποία είχε ως βάση και η ναζιστική Γερμανία, αναζητά μια διαρκή γεωγραφική επέκταση σε βάρος όμορων κρατών.

Οι Τούρκοι φαίνεται να μην έχουν απαρνηθεί τα ειδοποιά χαρακτηριστικά των νομαδικών φυλών καταγωγής τους, των προερχόμενων από τη μεγάλη ευρασιατική στέπα που επιβίωναν με αρπαγές, λεηλασίες, επιδρομές και κατακτήσεις ξένων εύφορων εδαφών. Οι Νεότουρκοι αποδεικνύονται άξιοι συνεχιστές αυτής της κουλτούρας.

Η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης, ήταν μια πολυμερής συμφωνία που συνήφθη μεταξύ της Τουρκίας από τη μια πλευρά και επτά κρατών από την άλλη. Εκτός της Ελλάδας, τη Συνθήκη υπέγραψαν η Βρετανική Αυτοκρατορία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Ρουμανία, και το Σερβο-Κροατο-Σλοβενικό κράτος. Διευθετούσε το «Ανατολικό Ζήτημα» αντικαθιστώντας τη Συνθήκη των  Σεβρών. Προσδιόρισε τελεσίδικα τα σύνορα της Τουρκίας με τις Βαλκανικές και τις Αραβικές χώρες.

Το 1939 η Τουρκία, καταστρατηγώντας για άλλη μια φορά τη Συνθήκη, θα προσαρτήσει κατόπιν δημοψηφίσματος των «κατοίκων» της, την Αλεξανδρέττα η οποία με τη συνθήκη της Άγκυρας του 1921 είχε παραχωρηθεί στην Συρία (η οποία τελούσε υπό γαλλική διοίκηση), απολαμβάνοντας μια σχετική αυτονομία λόγω πληθυσμιακής σύνθεσης. Πριν το δημοψήφισμα η Τουρκία είχε φροντίσει να εποικίσει μαζικά την περιοχή.

Με την εισβολή στη Κύπρο δεν έχουμε μόνο παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης (άρθρα 20 και 21), αλλά και παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και των βασικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου. Έτσι έχουμε σήμερα τη, επί 46 συναπτά έτη, στρατιωτική κατοχή του 37,5% του εδάφους, με παρουσία 40.000 στρατιωτών, καθιστώντας το μια από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές του πλανήτη, την τεχνητή διαίρεση της Κύπρου, την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα της, με τη μαζική εισβολή εποίκων, την ανακήρυξη ψευδοκράτους και τις βαρβαρότητες κατά των Ελληνοκυπρίων. Απώτερος στόχος της Τουρκίας είναι η προσάρτηση ολόκληρης της Κύπρου και του θαλάσσιου χώρου που την περιβάλλει, με τη συνεχή παρουσία στην κυπριακή ΑΟΖ γεωτρύπανων και πολεμικών πλοίων, επιδιώκοντας τη δημιουργία τετελεσμένων.

Με τα όπλα οι Τούρκοι κατοχυρώνουν θέσεις στο έδαφος της Συρίας στην περιοχή της Ιντλίμπ και του  Αφρίν. Η πόλη του Αφρίν απέχει από την Αλεξανδρέττα 103 χιλιομ. Επίσης, με πρόσχημα ότι καταπολεμά τους «τρομοκράτες» Κούρδους του ΡΚΚ, έχει εγκαταστήσει 13 στρατιωτικές βάσεις στο ιρακινό έδαφος επιδιώκοντας αλλαγή των συνόρων και με το Ιράκ.

Η Αλεξανδρέττα το 1939, η Κύπρος το 1974, η Συρία το 2018 συνιστούν πάγιες πρακτικές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής των τελευταίων 60 χρόνων που τεκμηριώνουν τις αρπακτικές διαθέσεις της.

Υπό  το πρίσμα αυτό, καμία έκπληξη δεν θα έπρεπε να προκαλούν οι αναφορές του τούρκου Προέδρου, μέσα στο Μέγαρο Μαξίμου, για επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Αντίθετα, γι’ αυτόν αποτελεί ιστορικό καθήκον και υπόθεση ρουτίνας.

Η διείσδυση στην Αφρική

Ο επεκτατισμός της Τουρκίας δε σταματάει στην γεωγραφική διεύρυνση της σε βάρος όμορων κρατών. Ιδιαίτερης στρατηγικής σπουδαιότητας είναι η διείσδυσή της στην Αφρικανική Ήπειρο. Πέραν της στρατιωτικής επέμβασης στη Λιβύη και του τουρκολυβικού συμφώνου έχουμε:

Επενδύσεις πάνω από 1 δισ. $ στη Σομαλία για ανθρωπιστικές δράσεις, προσφέροντας αρωγή στους χειμαζόμενους από τον εμφύλιο πόλεμο μουσουλμάνους. Τουρκικές εταιρείες διαχειρίζονται το λιμάνι και το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Μογκαντίσου. Η Τουρκία διατηρεί τη βάση TURKSΟM,  η οποία λειτουργεί ως Σχολή Πολέμου όπου οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εκπαιδεύουν το σομαλικό στρατό. Χιλιάδες μισθοφόροι του τουρκικού στρατού είναι Σομαλοί. Επίσης, η σομαλική κυβέρνηση καλεί τη Τουρκία για έρευνες υποθαλάσσιων υδρογονανθράκων. Προ ολίγων ημερών, η Τουρκία αποπλήρωσε το μισό χρέος της Σομαλίας στο ΔΝΤ (2,4 δις $) κάνοντας τη «καρδιά» του υπουργού Δικαιοσύνης της Σομαλίας να «νοιώθει ευγνωμοσύνη για τον Ερντογάν». Σημειωτέον ότι πρόεδρος του Δ.Δ. της Χάγης είναι Σομαλός με τη θητεία του να λήγει το 2027.

Το 2017 συνήψε συμφωνία με την κυβέρνηση του Σουδάν για τη παραχώρηση για 99 χρόνια του στρατηγικής σημασίας νησιού Σουακίν στην Ερυθρά θάλασσα, με τη Τουρκία να αναλαμβάνει την ανακατασκευή του λιμένα του. Με τον έλεγχο του νησιού αυτού ελέγχονται όλοι οι συγκοινωνιακοί άξονες μεταξύ Ανατολικής Αφρικής και Σαουδικής Αραβίας. Σουακίν – Μογκαντίσου – Κατάρ, σχηματίζουν ένα  τρίγωνο για τον έλεγχο της ανατολικής Αφρικής και της Αραβικής Χερσονήσου. Επίσης, έχει συμφωνία γεωργικής εκμετάλλευσης 7.800 στρεμμάτων, με διαχειριστές το τουρκικό κράτος και την MUSIAD (Ένωση Ανεξάρτητων Επιχειρηματιών και Βιομηχάνων). Το αν θα προχωρήσουν οι συμφωνίες από τη νέα κυβέρνηση του Σουδάν, που προέκυψε από το πραξικόπημα του 2019, είναι ένα άλλο ζήτημα.

Συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με το κράτος του Νίγηρα το οποίο συνορεύει στα βόρεια με την Λιβύη. Ο Νίγηρας διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο στο κόσμο ορυχείο εξόρυξης ουρανίου, απαραίτητου καυσίμου για το μελλοντικό πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας.

Στη Τυνησία έχει εκτεταμένη επιχειρηματική παρουσία στον κατασκευαστικό κλάδο όπου εκτελούνται έργα αξίας άνω των 6 δις $. Η τουρκική TAV κατασκεύασε και διαχειρίζεται δύο αεροδρόμια. Οι εξαγωγές ξεπερνούν τα 900 εκατ. $ έναντι εισαγωγών 200 εκατ. $.

Έχει αναπτύξει ενεργειακή συνεργασία με το Τσαντ, μια χώρα πλούσια σε ενεργειακούς πόρους, και έχει συνεργασία στο τομέα των ΑΠΕ, με τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων.

Επίσης, η τουρκική TAV, μαζί με πορτογαλικό όμιλο, έχουν αναλάβει τη κατασκευή υπερταχείας σιδηροδρομικής γραμμής στη Τανζανία.

Τουρκικές εταιρείες κατασκεύασαν και το διεθνές αεροδρόμιο στο Ντακάρ της Σενεγάλης.

Έχει συμμετοχή στην Αφρικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα και αποτελεί στρατηγικό εταίρο της Αφρικανικής Ένωσης στην οποία συμμετέχουν τα 54 από τα 56 αφρικανικά κράτη. Ο όγκος εμπορίου έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια. Ο Ερντογάν έχει επισκεφθεί 38 αφρικανικές χώρες, όπου μεταξύ των άλλων προωθεί την πώληση όπλων. Η Τουρκία διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με 48 κράτη και έχει 32 πρεσβείες αφρικανικών κρατών στην Άγκυρα. Οι Τουρκικές Αερογραμμές καλύπτουν 56 προορισμούς έναντι 14ων το 2011 και έχει τη πρώτη θέση στη μεταφορά εμπορευμάτων και τη δεύτερη στην επιβατική κίνηση. Σημαντικές είναι και οι παρεμβάσεις πολιτιστικού χαρακτήρα με την αναστήλωση μνημείων του οθωμανικού παρελθόντος των αφρικανικών χωρών.

Ο επεκτατισμός είναι ειδοποιό χαρακτηριστικό της τουρκικής εθνικής ταυτότητας και θεμελιώδες στοιχείο συνοχής του τουρκικού έθνους. Δεν αποτελεί γνώρισμα μιας συγκεκριμένης πολιτικής τάσης. Η πρακτική της γεωπολιτικής απληστίας εφαρμόζεται ανεξάρτητα αν στην εξουσία βρίσκονται κεμαλιστές, ισλαμιστές, πολιτικοί ή στρατιωτικοί. Η εθνική στρατηγική της Τουρκίας είναι απόλυτα συμπαγής και απόλυτα αποδεκτή από τη τουρκική κοινωνία.

Παρομοίως δεν αποτελεί γνώρισμα μιας ιστορικής περιόδου αλλά μόνιμο συνοδευτικό στοιχείο όλης της ιστορικής διαδρομής του τουρκικού έθνους από το εμβρυϊκό του στάδιο όταν είχε τη μορφή των τουρκικών φύλων της ευρασιατικής στέπας. Είναι η ζωογόνος δύναμή του ακόμα και στις περιόδους που οι συσχετισμοί δυνάμεων το υποχρέωναν σε γεωγραφική συρρίκνωση. Οι ίδιοι οι Τούρκοι φροντίζουν να μας υπενθυμίζουν το πολιτισμό τους τιμώντας τον βασιλιά των Ούννων, των προγόνων τους, τον Αττίλα.

Αιγαίο – Ανατολική Μεσόγειος

Η Τουρκία νοιώθει μια αφόρητη γεωπολιτική ασφυξία από το θαλάσσιο τόξο που ορίζεται από τα νησιά του Α. Αιγαίου και την Κύπρο. Η ασφυξία εντείνεται από το γεγονός ότι, εκ των πραγμάτων (θάλασσα), λείπουν οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί, γεγονός που δεν υφίσταται στη «θάλασσα» των χερσαίων συνόρων της. Σε αντιστάθμισμα, η Τουρκία ανακάλυψε και διατύπωσε τη θεωρία ότι η υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και της Α. Μεσογείου αποτελεί συνέχεια του τουρκικού χερσαίου εδάφους και τα ελληνικά νησιά, ακόμα και η Κύπρος, επικάθονται σε αυτήν και κατ’ επέκταση σε τουρκικό έδαφος.

Με επιχείρημα μια γεωφυσική αυθαιρεσία, η Τουρκία προσπαθεί να πείσει ότι έχει κυριαρχικά δικαιώματα στο μισό Αιγαίο και σε μεγάλο κομμάτι της Α. Μεσογείου γράφοντας «στα παλιά της τα παπούτσια»  ιστορικά, πολιτισμικά, κοινωνικά, νομικά δεδομένα. Για τον απέραντο τουρκικό επεκτατισμό – μεγαλοϊδεατισμό, αυτός ο χώρος αποτελεί ένα κομμάτι θάλασσας που πρέπει να το απορροφήσει. Το τραγικό για την Ελλάδα είναι ότι τα τουρκικά «επιχειρήματα» βρίσκουν ευήκοα  ωτα στο πολιτικό σύστημα που κυβερνά τη χώρα μας. Με τη χρήση των όπλων και την ανοχή του ελλαδικού κράτους, η Τουρκία χτίζει θέσεις και δημιουργεί τετελεσμένα.

Εκτός των συνεχών καταπατήσεων, των «τελεσίδικων» (κατά τη Συμφωνία της Λωζάννης) γεωγραφικών οριοθετήσεων και των πολύ στενών, ταχέως εξελισσόμενων, σχέσεων με τη Μαύρη Ήπειρο, η Τουρκία ηγείται ενός ευρέος συνασπισμού μουσουλμανικών κρατών όπως το Πακιστάν, το Αζερμπαϊτζάν, το Κατάρ, η Ινδονησία, η Μαλαισία κ.α., με απώτερο στόχο να καταστεί μεγάλη ευρασιατική δύναμη. Η Τουρκία αξιοποιεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, εκμεταλλεύεται τους διεθνείς συσχετισμούς στο νέο πολυπολικό διεθνές σύστημα όπως διαμορφώνονται, διασκεδάζει με την ενδοτικότητα του ελλαδικού πολιτικού συστήματος, χωρίς να αποκλίνει ούτε σπιθαμή από το στρατηγικό  στόχο της.

Θα ήταν αφελές, ανιστόρητο και εκτός κάθε πραγματικότητας να θεωρούμε ότι η Τουρκία ενεργεί κατόπιν εντολών και υποδείξεων άλλων δυνάμεων.

 Όχι! Κανείς δεν υποκινεί τη Τουρκία.

ΥΓ. Το άρθρο αφιερώνεται σε αυτούς που ακόμα πιστεύουν ότι η Τουρκία αποτελεί ενεργούμενο άλλων κρατών, δυναμιτίζοντας την ενότητα και παρατείνοντας την αναποφασιστικότητα των πατριωτικών δυνάμεων.

Άρθρο του Ανδρέα Κλαυδιανού, στις 15-11-2020 στο ellinikiantistasi.gr

Ημέρα Εορτασμού των Ενόπλων Δυνάμεων και των Εισοδίων της Θεοτόκου

21 Νοεμβρίου, Ημέρα Εορτασμού των Ενόπλων Δυνάμεων και των Εισοδίων της Θεοτόκου, 

ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΣ ΠΟΛΛΑ

Ημερήσια Διαταγή κ. Α/ΓΕΕΘΑ για την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων

Αξιωματικοί, Ανθυπασπιστές, Υπαξιωματικοί, Στρατιώτες, Ναύτες, Σμηνίτες, Εθνοφύλακες και Πολιτικό Προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων,

Στις 21 Νοεμβρίου, ημέρα που η Ορθοδοξία γιορτάζει τα Εισόδια της Θεοτόκου, της Υπερμάχου Στρατηγού και της Μεγάλης Προστάτιδος όλων μας, το Έθνος τιμά τις Ένοπλες Δυνάμεις για την προσφορά τους στην απόκτηση και διατήρηση της Ελευθερίας, της Ασφάλειας και της Αξιοπρέπειάς του.

Είναι η μέρα της δικής μας γιορτής, η μέρα που με υπερηφάνεια, συγκίνηση και υπέρτατο σεβασμό θυμόμαστε όλους εκείνους τους υπέροχους Έλληνες, επώνυμους και ανώνυμους, που πολέμησαν στα πεδία των μαχών για την Ελευθερία της Πατρίδας μας και για τα Ιερά και τα Όσια της Φυλής μας.

Σήμερα παρελαύνουν μπροστά μας νοερώς Μαραθωνομάχοι και Σαλαμινομάχοι, πρόμαχοι των Θερμοπυλών και των Πλαταιών, Ιεροί Λόχοι και Μακεδονικές Φάλαγγες, Ακρίτες του Βυζαντίου, Οπλαρχηγοί και Ναυμάχοι της Επανάστασης, Μακεδονομάχοι και υπερασπιστές των Ηπειρώτικων υψιπέδων, Ιερολοχίτες Καταδρομείς της Μέσης Ανατολής και μαχητές της Μαρτυρικής Μεγαλονήσου. Το δέντρο της ελληνικής Γενεαλογίας είναι γεμάτο από ευκλεείς πολεμιστές και οι σελίδες της ελληνικής Ιστορίας είναι γραμμένες με αναρίθμητες πράξεις ανδρείας.

Από τα αρχαία χρόνια του Μιλτιάδη, του Λεωνίδα και του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως τα νεότερα χρόνια του Κατσάνη, του Κατούντα και του Σταυριανάκου, η ελληνική γη δεν σταμάτησε ποτέ να βγάζει ήρωες. Είναι εκείνοι που διαμόρφωσαν το ιδεατό πρότυπο του Έλληνα μαχητή, ένα πρότυπο που διατηρήθηκε αναλλοίωτο στο πέρασμα των αιώνων, απόδειξη τρανότατη κι αυτή της αδιάλειπτης ιστορικής μας συνέχειας.

Ο Έλληνας μαχητής είναι στολισμένος με όλες τις αρετές της ελληνικής φυλής κι έχει καλά φυλαγμένες στην ψυχή του τις νουθεσίες των προγόνων του. Στο μυαλό του στριφογυρνά διαρκώς η πατρική συμβουλή «ΑἸῈΝ ἈΡΙΣΤΕΎΕΙΝ» του ομηρικού Πηλέα προς τον γιο του Αχιλλέα όταν ξεκινούσε για την Τροία. Την καρδιά του δονεί η σκληρή απαίτηση «Ἢ ΤᾺΝ Ἢ ἘΠῚ ΤΑ͂Σ» της Σπαρτιάτισσας μάνας, την ώρα που παρέδιδε την ασπίδα στο γιο της, ξεπροβοδίζοντάς τον για τον πόλεμο.

Γαλουχημένος με τέτοιες νουθεσίες, ο Έλληνας μαχητής έμαθε να στέκεται αγέρωχος απέναντι σε αριθμητικά υπέρτερους αντιπάλους, υπό τις επιταγές του «ΟΥ̓ ΠΌΣΟΙ ἈΛΛᾺ ΠΟΥ͂». Έμαθε να επιλέγει αυτονόητα τον δύσκολο δρόμο της Τιμής και του Χρέους, τον δρόμο του «ΜΟΛῺΝ ΛΑΒΈ» και του «ΟΧΙ» αντί της ατιμωτικής αμαχητί παράδοσης. Ολόκληρος ο πολιτισμένος κόσμος τον θαύμασε να πολεμά με σθένος στα πεδία των μαχών κατά της βαρβαρότητας και να τα καταφέρνει, ανατρέποντας πλήρως τις εναντίον του πιθανότητες… Αλλά και να παραμένει πρόθυμος για την ύστατη θυσία, «ΤΟΙ͂Σ ΚΕΊΝΩΝ ῬΉΜΑΣΙ ΠΕΙΘΌΜΕΝΟΣ».

Άνδρες και γυναίκες των Ενόπλων Δυνάμεων,

Από την ιερή εκείνη στιγμή που δώσαμε όλοι μας τον στρατιωτικό όρκο, υπογράψαμε ένα απόλυτα δεσμευτικό και απαράβατο συμβόλαιο με την Πατρίδα. Ένα συμβόλαιο το οποίο αξίζει και πρέπει να τιμήσουμε με κάθε κόπο, με κάθε προσπάθεια και με κάθε αναγκαία θυσία, αλλά πάνω από όλα με το μυαλό μας επικεντρωμένο στην επίτευξη της νίκης ως το «ΆΞΙΟΝ ΕΣΤΊ» της ύπαρξής μας.

Εμπνεόμενοι από το αξεπέραστο διαχρονικό πρότυπο του Έλληνα μαχητή, καλούμαστε για μία ακόμα φορά στην μακραίωνη και ένδοξη Ιστορία μας να υπερασπίσουμε την ελληνική γη, την ποτισμένη με το αίμα των προγόνων μας… Καλούμαστε να προασπίσουμε τα ελληνικά νερά και τους γαλάζιους αιθέρες της Πατρίδος μας… Καλούμαστε για μία ακόμα φορά να διαψεύσουμε τα όνειρα και τις ιταμές βλέψεις κάθε επίδοξου επιβουλέα και να το πράττουμε με περισσή αυταπάρνηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, 365 ημέρες το χρόνο.

Μην ακούσετε ποτέ τις Σειρήνες της ευκολίας… Μη δώσετε ποτέ σημασία σε γλώσσες που στάζουν χολή… Προπαντός, μη φοβηθείτε ποτέ τις γεμάτες από κομπορρημοσύνη απειλές οποιουδήποτε επιβουλέα… Αν κάνει το μοιραίο λάθος, έχουμε τη δύναμη να τον ξαφνιάσουμε δυσάρεστα, έχουμε την ικανότητα να τον κάνουμε να το πληρώσει πολύ ακριβά… Έχουμε την ισχύ και τη θέληση να τον κάνουμε να νιώσει αμέσως στο πετσί του το τεράστιο σφάλμα του… Η ψυχή του Έλληνα μαχητή και η τρομακτική δύναμη πυρός των μέσων μας είναι σε θέση να φέρουν, την ώρα που θα χρειαστεί, το νικηφόρο αποτέλεσμα.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε και συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε όλο αυτό το διάστημα ήταν και παραμένουν πολλές. Δεν μας πτοούν όμως… Είμαστε φτιαγμένοι για τα δύσκολα. Η παρατεταμένη κρίση με τη γείτονα έγινε εξάλλου η αφορμή για να γεννηθούν νέες ευκαιρίες για τις Ένοπλες Δυνάμεις και τη Χώρα. Ευκαιρίες για τον εκσυγχρονισμό του οπλοστασίου μας, για την αναβάθμιση των υποδομών μας αλλά και για την απόκτηση νέων μέσων που μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αυξάνοντας την αποτρεπτική ισχύ μας στο μέγιστο. Ευκαιρίες, επίσης, και για την ενίσχυση και την ανανέωση του πολύτιμου στελεχιακού μας δυναμικού που θα αποτελέσει την κινητήριο δύναμη των νέων μέσων, με την αύξηση του αριθμού των εισακτέων στις Παραγωγικές Σχολές στα προ της κρίσης επίπεδα αλλά και με την πρόσληψη Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης καθώς και Επαγγελματιών Οπλιτών έπειτα από πάρα πολλά χρόνια.

Στις απαιτητικές όμως ημέρες που διανύουμε, είναι και η πρωτοφανής υγειονομική κρίση του κορονοϊού που απειλεί όλον τον πλανήτη και μας αναγκάζει να είμαστε ακόμα πιο προσεκτικοί. Μας υποχρεώνει να τηρούμε τα μέτρα που συνιστούν οι ειδικοί, ώστε να μην επηρεαστεί ούτε κατ’ ελάχιστον η επιχειρησιακή μας ικανότητα. Μπορούμε και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα τα καταφέρουμε! Είμαστε άλλωστε το πλέον πειθαρχημένο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας.

Σας ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου για την σκληρή σας προσπάθεια, τις θυσίες σας και την αφοσίωσή σας. Συνεχίστε να υπηρετείτε την Πατρίδα με υπερηφάνεια και αποφασιστικότητα, με πίστη στην στρατιωτική αρετή της ενσυνείδητης πειθαρχίας, αλλά και με αμέριστο ενδιαφέρον για τον συνάδελφο και αυριανό συμπολεμιστή σας! Είστε ο οπλισμένος βραχίων του Έθνους, ο μείζων και αδιαμφισβήτητος παράγοντας προβολής της Εθνικής Ισχύος, η πρώτιστη πηγή υπερηφάνειας όλων των Ελλήνων!

Χρόνια πολλά σε όλους σας!!!

Ζήτω το Έθνος!!!

Ζήτωσαν οι Ένοπλες Δυνάμεις!!!

Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος
Αρχηγός ΓΕΕΘΑ

21 Νοεμβρίου, Ημέρα Εορτασμού των Ενόπλων Δυνάμεων και των Εισοδίων της Θεοτόκου

Ημερήσια διαταγή και βίντεο από την ιστοσελίδα του  ΓΕΕΘΑ.

Κριστιάνο Ρονάλντο: Δεν έχει ούτε ένα τατουάζ στο σώμα του και εξηγεί το γιατί

Κριστιάνο Ρονάλντο: Δεν έχει ούτε ένα τατουάζ στο σώμα του και εξηγεί το γιατί

Ο Κριστιάνο Ρονάλντο ανήκει στην κατηγορία των ποδοσφαιριστών που δεν έχουν κάποιο τατουάζ στο σώμα του και ο λόγος δεν έγκειται σε κάποια συμφωνία με κάποια χορηγό εταιρεία, αλλά συνιστά προσωπική επιλογή του ποδοσφαιριστή.

Ρίχνει τρομερή δουλειά στα γυμναστήρια και στα γήπεδα και δείχνει ότι προσέχει το σώμα του περισσότερο και καλύτερα από τον κάθε συνάδελφό του ποδοσφαιριστή.

Ο Πορτογάλος σούπερ σταρ της Γιουβέντους, έχει επικριθεί πολλές φορές για τον ναρκισσισμό του και δεν είμαι λίγες οι φορές που σηκώνει την φανέλα του για να φανούν οι καλοσχηματισμένοι κοιλιακοί του.

Ωστόσο, έχει κάτι που σπανίζει στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο και είναι της... μόδας τα τελευταία χρόνια. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο δεν έχει ούτε ένα τατουάζ στο κορμί του!

Ο Πορτογάλος σούπερ σταρ αρνείται πεισματικά να κάνει τατουάζ, λόγω του ότι είναι εθελοντής αιμοδότης. Σε πολλές χώρες του κόσμου, τα τατουάζ επηρεάζουν την επιλεξιμότητα ενός ατόμου να δώσει αίμα, λόγω του κινδύνου διασταυρούμενης μόλυνσης και ηπατίτιδας. Και έτσι ο CR-7 έχει επιλέξει να μην κάνει tattoo.

 «Δεν έχω τατουάζ γιατί θέλω να δίνω αίμα όσο πιο συχνά μπορώ», είχε δηλώσει ο Κριστιάνο Ρονάλντο στο Diretta News, σε αντίθεση με τον Λιονέλ Μέσι που μπορεί να μην προκαλεί όσο ο Πορτογάλος, αλλά έχει πολλά τατουάζ.

Το διαβάσαμε στο pronews.gr. Φωτογραφίες από το προσωπικό λογαριασμό  facebook.com/Cristiano 

RCEP: 15 χώρες της Ασίας σχηματίζουν τη μεγαλύτερη ένωση ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο

«Γεννήθηκε» οικονομικός κολοσσός: 15 χώρες της Ασίας δημιουργούν τη μεγαλύτερη ένωση ελευθέρου εμπορίου στον κόσμο!

Ο Πρωθυπουργός του Βιετνάμ Nguyen Xuan Phuc (L) κάθεται δίπλα στον Υπουργό Βιομηχανίας και Εμπορίου Tran Tuan Anh καθώς παρακολουθούν μια οθόνη που δείχνει τον Κινέζο Υπουργό Εμπορίου Zhong Shan (R) να υπογράφει δίπλα στον Κινέζο πρωθυπουργό Li Keqiang κατά τη διάρκεια της τελετής εικονικής υπογραφής της Συμφωνίας Περιφερειακής Συνολικής Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (RCEP) κατά την 37η Σύνοδο Κορυφής του ASEAN στο Ανόι, Βιετνάμ 15 Νοεμβρίου 2020. REUTERS / Kham

Η υπογραφή της Περιφερειακής Ολοκληρωμένης Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP), σε σύνοδο στο Ανόι, χαρακτηρίζεται πλήγμα στην ένωση χωρών που προώθησε ο αμερικανός πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και από την οποία αποχώρησε ο διάδοχος του Ντόναλντ Τραμπ το 2017.Δεκαπέντε οικονομίες της περιφέρειας Ασίας-Ειρηνικού προχώρησαν στον σχηματισμό της μεγαλύτερης ένωσης ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο, συνάπτοντας μια υποστηριζόμενη από το Πεκίνο συμφωνία που αποκλείει την Ουάσινγκτον, η οποία αποχώρησε από αντίστοιχο σύμφωνο κατά τη θητεία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Η RCEP μπορεί να ενισχύσει περισσότερο τη θέση της Κίνας ως οικονομικού εταίρου της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, ωθώντας τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου σε θέση από όπου θα μπορούσε να αποκτήσει περισσότερες δυνατότητες ως προς τη διαμόρφωση των εμπορικών κανόνων στην περιφέρεια.

Οι ΗΠΑ απουσιάζουν από την RCEP και από τη CPTPP, τη συμφωνία που διαδέχθηκε την Trans-Pacific Partnership (TPP) που προώθησε ο Oμπάμα, αφήνοντας τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου έξω από δύο εμπορικές ενώσεις που καλύπτουν την ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιοχή του πλανήτη.

Από την άλλη, η RCEP θα βοηθήσει το Πεκίνο να μειώσει την εξάρτησή του από τις υπεράκτιες αγορές και τεχνολογίες, αλλαγή που επιτάχυνε η ρήξη με την Ουάσινγκτον, σημείωσε η Άιρις Πανγκ, οικονομολόγος της ING.

«Παγιώνει τις ευρύτερες περιφερειακές γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Κίνας γύρω από τους ‘νέους δρόμους του μεταξιού’ (την πρωτοβουλία Belt and Road)», σχολίασε ο Αλεξάντερ Κάπρι, καθηγητής στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης. «Είναι κατά κάποιο τρόπο ένα συμπληρωματικό στοιχείο» αυτού του βασικού εργαλείου στρατηγικής περί επιρροής του Πεκίνου στον κόσμο, δήλωσε ο ίδιος σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.

Η RCEP περιλαμβάνει τα 10 κράτη-μέλη της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Στόχος είναι να μειώσει σταδιακά τους δασμούς σε πολλές περιοχές.

Στην RCEP αναλογεί το 30% της παγκόσμιας οικονομίας, το 30% της παγκόσμιας κατανάλωσης και αφορά 2,2 δισεκ. καταναλωτές, απαρίθμησε σήμερα η κυβέρνηση του Βιετνάμ, της χώρας που είναι η οικοδέσποινα της συνόδου.

Σε μια ασυνήθιστη τελετή, που πραγματοποιήθηκε μέσω βιντεοσύνδεσης λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, οι ηγέτες των χωρών της RCEP, με τη σειρά, στάθηκαν πίσω από τους υπουργούς Εμπορίου τους, οι οποίοι υπέγραψαν ένας προς έναν αντίγραφα της συμφωνίας και τα οποία στη συνέχεια επέδειξαν θριαμβευτικά στις κάμερες.

«Η RCEP σύντομα θα επικυρωθεί από τις υπογράφουσες χώρες και θα τεθεί σε ισχύ, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία της Covid-19», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Βιετνάμ Νγκουγιέν Σουάν Φουκ.

Ο Πρωθυπουργός του Βιετνάμ Nguyen Xuan Phuc (Α) και ο Υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου Tran Tuan Anh (2-Α) κρατούν τα έγγραφα μετά την εικονική τελετή υπογραφής για την Περιφερειακή Συνολική Οικονομική Εταιρική Σχέση (RCEP) στο Ανόι, Βιετνάμ, 15 Νοεμβρίου 2020. EPA / LUONG THAI LINH

«Νίκη της πολυμερούς συνεργασίας»

Για «νίκη της πολυμερούς συνεργασίας και του ελεύθερου εμπορίου» έκανε λόγο ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ.

«Η υπογραφή της RCEP δεν είναι μόνο ένα επίτευγμα-ορόσημο της περιφερειακής συνεργασίας στην Ανατολική Ασία, αλλά και νίκη της πολυμέρειας και του ελεύθερου εμπορίου», δήλωσε ο Λι.

Το κινεζικό υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι οι δεσμεύσεις της νέας ένωσης περιλαμβάνουν την κατάργηση κάποιων δασμών εντός του γκρουπ, ορισμένων εξ αυτών άμεσα και άλλων σε ορίζοντα 10ετίας.

Δεν έχουν δοθεί ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες για το ποια προϊόντα ή ποιες χώρες θα δουν άμεση μείωση των δασμών.

«Για πρώτη φορά, η Κίνα και η Ιαπωνία κατέληξαν σε μια διμερή διευθέτηση μείωσης δασμών, πετυχαίνοντας ένα ιστορικό επίτευγμα», ανέφερε το υπουργείο σε ανακοίνωση, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.

Η συμφωνία σηματοδοτεί την πρώτη φορά που οι αντίπαλες δυνάμεις της ανατολικής Ασίας – Κίνα, Ιαπωνία και Νότια Κορέα – συμμετέχουν όλες σε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, παρά το ότι οι ΗΠΑ τέθηκαν εκτός RCEP και το ότι ήταν στην κυβέρνηση που προώθησε την TPP (ήταν αντιπρόεδρος του Ομπάμα), δεν αναμένεται να εντάξει και πάλι την Ουάσινγκτον σύντομα στην TPP, εκτιμούν αναλυτές, καθώς η κυβέρνησή του έχει βασική προτεραιότητα τη διαχείριση της πανδημίας της COVID-19.

Η RCEP «θα βοηθήσει να μειωθούν ή να αρθούν δασμοί σε βιομηχανικά ή αγροτικά προϊόντα και θα καθορίσει τους κανόνες για τη μετάδοση δεδομένων», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου του Βιετνάμ.

Η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόλις επαρκής αριθμός χωρών την επικυρώσει εντός των επόμενων δύο ετών, διευκρίνιζε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εμπορίου της Ινδονησίας.

Για την Κίνα, η νέα ένωση, που περιλαμβάνει πολλούς συμμάχους των ΗΠΑ, είναι ένα απροσδόκητο δώρο ως αποτέλεσμα κυρίως της αποχώρησης του Τραμπ από την TPP, υπογράμμισε η Πανγκ της ING.

Η Ινδία αποχώρησε από τις συνομιλίες για την RCEP πέρυσι τον Νοέμβριο αλλά οι ηγέτες της ASEAN είπαν ότι η πόρτα θα παραμείνει ανοικτή για αυτήν.

Πηγή: Reuters / AFP / Xinhua / ΑΠΕ-ΜΠΕ

Explainer: What happens now the RCEP trade deal has been signed?

Το δημοσίευμα του reuters.com, που το διαβάσαμε στο onalert.gr, και σε άλλες ιστοσελίδες: liberal.gr, capital.gr, hellasjournal.com, bizness.gr, emvolos.gr, απ' όπου και οι φωτογραφίες.

ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2020

ΕΝΑΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΟΥΚΑ

 

Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν   Κεφ. 12:16-21

Εἶπε ὁ Κύριος τήν παραβολὴν τάυτην·

Ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα· καὶ διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ, λέγων·

Τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου;

Καὶ εἶπε·

Τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου,

καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου·

Ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου.

Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός·

Ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;

Οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ, καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν.

 Ταῦτα λέγων ἐφώνει·

Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω.

Τὸ Εὐαγγέλιον

Κήρυγμα και εικόνα: Κέρδη επίγεια και ουράνια δεν δίνουν ευτυχία

Κυριακή Θ΄ Λουκά – Θεία Λειτουργία στο Μετόχι Ιεράς Μονής Κύκκου, Άγιος Προκόπιος
Χοροστατούντος του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνου

Θεσσαλία: Τι πραγματικά συνέβη στις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου

Θεσσαλία: Τι πραγματικά συνέβη στις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου

Έχουν περάσει δύο μήνες από τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία και πολλά έχουν γραφτεί για τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή την καταστροφή. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια αίτια που συνήθως αγνοούμε ή στην καλύτερη υποβαθμίζουμε τον ρόλο τους, τα οποία όμως φαίνεται να συνέβαλαν στις πλημμύρες περισσότερο από όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Αγνοώντας αυτά τα αίτια, δυστυχώς επιμένουμε να αναζητούμε λύσεις προς τη λάθος κατεύθυνση.

Δορυφορική εικόνα του Ευρωπαϊκού μετεωρολογικού δορυφόρου “Meteosat-11” της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης για την Εκμετάλλευση των Μετεωρολογικών Δορυφόρων (EUMETSAT) την Τετάρτη 16/09/2020 στις 08:55. τοπική ώρα, επεξεργασμένη από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr. Με κόκκινες αποχρώσεις οι κορυφές των νεφών με θερμοκρασίες κάτω από -50 βαθμούς Κελσίου.

Στις 17 Σεπτέμβρη και παρά τις αρχικές προβλέψεις για την πιθανή πορεία του, ο κυκλώνας Ιανός κατευθύνεται προς τον Θεσσαλικό κάμπο. Στο παρελθόν, ανάλογα καιρικά φαινόμενα είχαν προκαλέσει πλημμύρες στην περιοχή, όμως πάντα εκτονώνονταν σε καλλιεργήσιμες γαίες, συνεπώς δεν φαινόταν να συντρέχει λόγος ανησυχίας για τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και τους κατοίκους. Μια μέρα μετά, η περιοχή βιώνει την απόλυτη καταστροφή. Ανθρώπινες ζωές χάθηκαν, κτίρια κατέρρευσαν, πολλά πεδινά χωριά πλημμύρησαν και χάθηκαν περιουσίες (υπάρχουν αναφορές για 5000 σπίτια που επλήγησαν), ακραία φαινόμενα καταγράφηκαν στα ορεινά, ενώ όλη η πόλη της Καρδίτσας «βούλιαξε».

Το μέγεθος των πλημμυρικών εκτάσεων εκτιμήθηκε στα 155.800 στρέμματα, με τον μετεωρολογικό σταθμό του ΜΕΤΕΟ/ΕΑΑ στο Μουζάκι να καταγράφει 254,2 mm βροχής στις 18 Σεπτεμβρίου 2020 (αντίστοιχα στην Καρδίτσα καταγράφηκαν 190,6 mm βροχής και στα Τρίκαλα 103,8 mm). Το 1994 σε αντίστοιχο γεγονός, οι πλημμυρικές εκτάσεις ήταν 26.000 στρέμματα, ενώ τον Φεβρουάριο του 2018 πλημμύρισαν 101.790 στρέμματα. Τότε, στα Τρίκαλα είχαν καταγραφεί βροχές ύψους 135,2 mm και στην Καρδίτσα 187,2mm (για το διάστημα 19-28 Φεβρουαρίου 2018).

Για να κατανοήσουμε τα αίτια των πρόσφατων πλημμυρών, θα πρέπει να ανατρέξουμε σε προηγούμενες δεκαετίες και τις αλλαγές που έγιναν στη μορφολογία και τα φυσικά χαρακτηριστικά του κάμπου.

Το 1933 συντάχθηκε μια μελέτη από την εταιρεία Boot για υδραυλικά έργα στη Θεσσαλία. Για την περιοχή της Καρδίτσας, η μελέτη κάνει λόγο για αποξήρανση 65.000 στρεμμάτων μόνιμων ελών και 535.000 στρεμμάτων κατακλυζόμενων εδαφών, καθώς και για εκτροπές πολλών ποταμών της περιοχής. Η μελέτη της Boot δεν εφαρμόστηκε – τουλάχιστον σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε. 

Γερμανικός χάρτης του κάμπου της Καρδίτσας και των Τρικάλων του 1943. © άγνωστη πηγή

Στις αεροφωτογραφίες της περιόδου 1945-1960 στο Κτηματολόγιο ή σε χάρτες της εποχής (εικόνες 1 & 2), η ευρύτερη περιοχή της Καρδίτσας φαίνεται ότι διατηρεί τα αρχικά χαρακτηριστικά της. 

Αγγλικός χάρτης του 1944. Σύμφωνα με ένα πρόχειρο υπολογισμό με βάση τον χάρτη αυτό, οι υγροτοπικές εκτάσεις ανέρχονταν σε 55.000 στρέμματα © McMaster University

Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής είναι πυκνό και δίπλα στα μεγάλα ποτάμια του κάμπου υπάρχουν υγροτοπικές περιοχές που λειτουργούν ως περιοχές αποθήκευσης νερού και εκτόνωσης των πλημμυρικών φαινομένων.

Οι τεράστιες αλλαγές σημειώθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 – αρχές της δεκαετίας του ’70, με τον «αναδασμό», την προσπάθεια δηλαδή του ελληνικού κράτους να αναδιανείμει τη γη, να εκσυγχρονίσει τις καλλιεργητικές και αρδευτικές πρακτικές και να αυξήσει την παραγωγή. Το τίμημα όμως για την αδιαμφισβήτητη αύξηση του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων του κάμπου ήταν, μεταξύ άλλων, η ολοκληρωτική μετατροπή του τοπίου και η μεταβολή των υδρολογικών συνθηκών.

Όπως πολύ εύγλωττα περιγράφεται σε κάποιες επιστημονικές εργασίες (Halstead 2019, Krahtopoulou et al 2020), «την αναδιανομή της γης ακολούθησαν ολοκληρωτικές εργασίες αναμόρφωσης του τοπίου: υγρότοποι αποξηράθηκαν, οι κοίτες των ποταμών επανασχεδιάστηκαν και διευθετήθηκαν και τα μικρότερα ρέματα επιχώθηκαν και εξαφανίστηκαν. Παράλληλα, κατασκευάστηκαν αρδευτικά κανάλια, επανασχεδιάστηκαν οι δρόμοι και ρέματα ώστε να εξυπηρετούν τη νέα αρχιτεκτονική του χώρου, ενώ όπου η γη παρουσίασε λόφους, έντονες κλίσεις και έντονο ανάγλυφο, έγιναν εκτεταμένες και σαρωτικές χωματουργικές εργασίες, καταστρέφοντας για πάντα εκτός των άλλων και αρχαιολογικούς χώρους όπως οι μαγούλες. Ένας μόνο υγρότοπος γλίτωσε, Το Μάτι, κοντά στους Αγίους Θεοδώρους, μιας και θεωρούσαν ότι είχε μαγικές και ιαματικές ιδιότητες».

Όπως είναι εμφανές, σε ολόκληρο τον Θεσσαλικό κάμπο έγιναν «κοσμογονικές» αλλαγές εκείνη την περίοδο. Ενδεικτικά, ο ποταμός Παμισός, ο οποίος περνούσε ανάμεσα στα Καλογριανά και το Ριζοβούνι και κατευθυνόταν στον Μέγα ποταμό, μετά τον αναδασμό έγινε ανακατεύθυνση και τα νερά του οδηγήθηκαν απευθείας στον Πηνειό. Αντιστοίχως, οι πλημμυρικές εκτάσεις, ακόμα και σε περιοχές δίπλα σε χωριά, έπαψαν να υπάρχουν. Με το πέρασμα των χρόνων και την απώλεια της συλλογικής μνήμης για την αξία και τη δύναμη των ποταμών και της φύσης, οι ανθρώπινες επεμβάσεις άρχισαν να γίνονται ολοένα και πιο επίμονες: τα ποτάμια άρχισαν να περιορίζονται με αναχώματα, οι παλιοί μαίανδροι καταστράφηκαν και οι κοίτες ευθυγραμμίστηκαν. Τα ποτάμια άρχισαν να αντιμετωπίζονται ως αγωγοί και ως κανάλια μεταφοράς νερού για άρδευση. Αυτή η «αντιπλημμυρική» προσέγγιση φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Με εντολή των αρμόδιων υπηρεσιών τα ποτάμια άρχισαν να «καθαρίζονται» και η βλάστηση να απομακρύνεται – μια λανθασμένη πρακτική που αρχίζει να εντυπώνεται βαθιά στην αντίληψη των υπευθύνων ως ορθή.

Εργασίες καθαρισμού του Πηνειού ποταμού στο ύψος Μεγάλων Καλυβίων και Αγίας Κυριακής, που εκτελούνται από την Περιφέρεια Θεσσαλίας.

Οι πρωτοφανείς καταστροφές στην πόλη της Καρδίτσας και στο Μουζάκι επιβεβαιώνουν την αντίληψη που έχουμε για τα ποτάμια και τα φυσικά οικοσυστήματα. Στις μόνιμες αλλαγές που συντελέστηκαν κατά τον αναδασμό, προστέθηκαν εκτεταμένες παρεμβάσεις κατά μήκος των ποταμών (επιχώσεις και στραγγαλισμού της κοίτης, κάθετες γέφυρες, «φράγματα» κ.α.). Ως αποτέλεσμα, σε ακραία καιρικά φαινόμενα όπως ο Ιανός, όπου οι παροχές του νερού υπερβαίνουν τις συνήθεις τιμές, τα ποτάμια δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν και η εκτόνωση μέσω πλημμυρών είναι φυσιολογική. Όταν δίπλα στα ποτάμια βρίσκονται και ανθρώπινες δραστηριότητες, τότε είναι που αρχίζει η «σύγκρουση συμφερόντων».

Τι ή ποιος έφταιξε; Γιατί όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει η αλήθεια πιο κοντά.

Στις λάθος πρακτικές δεκαετιών έρχεται να προστεθεί η ένταση του κλιματικού φαινομένου. Μέσα σε μια ημέρα έριξε πολλαπλάσια βροχή σε σχέση με προηγούμενες κακοκαιρίες. Ακόμα και περιοχές που δεν συνόρευαν με ποτάμια, πλημμύρησαν λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών. Παρομοίως, η έκταση των καταστροφών στα ορεινά χωριά της Καρδίτσας, εκεί που ο όγκος του νερού είναι ακόμα σχετικά μικρός, δείχνει ότι το νερό που έφερε ο Ιανός ξεπερνούσε κατά πολύ τον σχεδιασμό των υποδομών. Συνεπώς, πλημμύρες πιθανόν να συνέβαιναν ακόμα και αν οι αρμόδιες αρχές είχαν προετοιμαστεί καλύτερα. Δυστυχώς, φαίνεται από τις προβλέψεις των επιστημόνων ότι η κλιματική κρίση θα αυξήσει κατά πολύ τη συχνότητα και ένταση τέτοιων φαινομένων, κάνοντας έτσι πιο επιτακτική την ανάγκη να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες.

Ας μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη – Ο Ιανός ως ευκαιρία για ορθές αποφάσεις

«Το νερό θα βρει τον δρόμο του», λέει μια σοφή, λαϊκή ρήση. Ο Ιανός κατέδειξε για άλλη μια φορά τον λάθος σχεδιασμό στις υποδομές, καθώς και το πόσο ευάλωτες είναι οι τοπικές κοινωνίες στην ένταση των κλιματικών φαινομένων. Η κλιματική αλλαγή είναι μια μη διαπραγματεύσιμη αλήθεια, η οποία συνδέεται, εκτός από τις πλημμύρες, και με άλλα φαινόμενα όπως είναι οι πυρκαγιές μεγάλης έντασης, οι ξηρασίες, η ερημοποίηση, η διάβρωση του παράκτιου χώρου κ.α.

Μία ανάσχεση της αλλαγής του κλίματος, μέσω της ανταπόκρισης των κρατών παγκοσμίως στην προσπάθεια να μειωθούν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, δυστυχώς δεν φαίνεται πως θα έρθει άμεσα. Οπότε, οι κοινωνίες και το κράτος θα πρέπει στο μεταξύ να εστιάσουν και στην προσαρμογή τους απέναντι στην ένταση των φαινομένων. Αν το δει κάποιος λογικά, τρεις φαίνεται να είναι οι διαθέσιμες επιλογές:

·         Η πρώτη είναι… να μη κάνουμε τίποτα. Να θεωρήσουμε ότι ο Ιανός (και ο κάθε Ιανός) είναι ένα τυχαίο γεγονός που λαμβάνει χώρα κάθε 50 ή 100 χρόνια και να συνεχίσουμε χωρίς καμία προσπάθεια να προσαρμοστούμε ως κοινωνία και ως πολίτες στις νέες συνθήκες. Όποιος βιαστεί να πει ότι αυτό δεν συμβαίνει, ας αναρωτηθεί: «γιατί σε περιοχές όπου υπήρξαν προηγούμενες καταστροφές (π.χ. το 2009 στο Ληλάντιο πεδίο), δεν έγινε τίποτα;».

·         Η δεύτερη επιλογή είναι να πάρουμε απόφαση ότι οι νέες συνθήκες απαιτούν δραστικές λύσεις, αλλά οι σχετικές δράσεις για την πρόληψη παρόμοιων συμβάντων να ακολουθούν τις καθιερωμένες πρακτικές: για τις πλημμύρες να συνεχίσουν να προωθούνται καθαρισμοί και διανοίξεις ρεμάτων, κατασκευή ακόμα πιο ψηλών αναχωμάτων σε ποτάμια, κατασκευή φραγμάτων και άλλα αντιπλημμυρικά έργα κ.α. Δυστυχώς όμως, η εμπειρία, τόσο από την Ελλάδα όσο και από ανάλογα γεγονότα στο εξωτερικό, έχει δείξει ότι τέτοιες πρακτικές έχουν αποτύχει τελείως. Η ένταση των φαινομένων πάντα θα φέρνει στην επιφάνεια την αστοχία των «γκρίζων» υποδομών και την αδυναμία τους να ελέγξουν τη δύναμη της φύσης.

·         Η τρίτη εναλλακτική απαιτεί να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε έξω από τα καθιερωμένα, να αντιμετωπίσουμε τη φύση ως σύμμαχο και όχι σαν εχθρό. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε δράσεις «χρησιμοποιώντας» τη φύση και τις φυσικές διεργασίες ως λύση (Nature-based Solutions). Ενδεικτικά, τέτοιες λύσεις περιλαμβάνουν αποκαταστάσεις υγροτόπων και πλημμυρικών περιοχών (floodplains), επαναφορά του πλάτους των ποταμών στις αρχικές διαστάσεις, καθαιρέσεις αυθαίρετων αλλά και «νόμιμων» κατασκευών, και αποτελεσματική διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων ώστε να συμβάλουν στη μείωση των πλημμυρών.

Η τελευταία εναλλακτική φαντάζει στους περισσότερους ως η πλέον φυσιολογική. Για να μπει όμως σε εφαρμογή, απαιτούνται γενναίες αποφάσεις, τόσο από τους πολίτες που θα πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις, όσο και από τις υπεύθυνες αρχές και τους αιρετούς, που θα πρέπει να αφουγκραστούν τις πραγματικές ανάγκες και λύσεις, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης της χώρας. Όσο αργούμε να στραφούμε προς αυτή την κατεύθυνση, τόσο θα μετράμε θύματα και θα ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις των καταστροφών*.

Η Ευρώπη έχει ήδη χαράξει πορεία δίνοντας πολιτικές κατευθύνσεις (π.χ. νέα πράσινη συμφωνία), που θα έχουν, μεταξύ άλλων, κύριο συστατικό τη φύση και την προστασία της. Οι λύσεις υπάρχουν και αν ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις, μπορούμε να είμαστε πρωτοπόροι σε αυτή την προσπάθεια και να μη μας οδηγούν – όπως συνήθως γίνεται – οι διεθνείς εξελίξεις.

Του Θάνου Γιαννακάκη, επιστημονικού συνεργάτη του WWF Ελλάς

Ευχαριστούμε τον Δ. Θεοδοσόπουλο, Αγρονόμο – Τοπογράφο Μηχανικός του Ε.Μ.Π., μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου “Ροή – Πολίτες υπέρ των ρεμάτων” για την πολύτιμη συνδρομή του στην σύνταξη του άρθρου.

* Σύμφωνα με το πρόσφατο report του WWF Ελλάς «Πράσινη Ανάκαμψη για την Ελλάδα», την τελευταία δεκαετία το κόστος των πλημμυρών στην Ελλάδα έχει ανέλθει στα 3 δισεκ. ευρώ σε κατεστραμμένες υποδομές.

Δημοσιεύτηκε στις 19 Νοεμβρίου 2020 στην ιστοσελίδα του WWF, wwf.gr

Πηγές – παραπομπές – φωτογραφίες:

Οι πρώτες δορυφορικές εκτιμήσεις της ολικής βροχόπτωσης του ΙΑΝΟΥ (meteo.gr)

Ευθ. Λέκκας: Μεγάλες καταστροφές στην Καρδίτσα, 5.000 τα σπίτια που πλημμύρισαν (naftemporiki.gr)

Δορυφορική απεικόνιση πλημμυρισμένων εκτάσεων από τον Μεσογειακό κυκλώνα “Ιανό” στην ευρύτερη περιοχή της Καρδίτσας. (beyond-eocenter.eu)

Το 1933 συντάχθηκε μια μελέτη από την εταιρεία Boot για υδραυλικά έργα στη Θεσσαλία. (library.tee.gr)

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (gis.ktimanet.gr)

Ανάκτηση της γης: ιδιοκτησία, τοπίο και επιτόπια μετατόπιση στην πεδιάδα της Καρδίτσας (Ελλάδα) (researchgate.net)

Ανάκτηση γης και το αρχαιολογικό αρχείο του Κάμπου, Δυτικής Θεσσαλίας, κεντρικής Ελλάδας [ΑΝΑΔΑΣΜΟΣ ΤΗ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΣΤΟΝ ΚΑΜΠΟ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ]. (researchgate.net)

Εργασίες καθαρισμού του Πηνειού, από ψηλά (trikalavoice.gr)

Κατάρρευση του Κέντρου Υγείας Μουζακίου Καρδίτσας. Τι ή ποιος έφταιξε; (geomythiki.blogspot.com)

Η ιστορία του καναλιού που θέλησε να ξαναγίνει ποταμός... (wwf.gr)

Πρόσφατο report του WWF Ελλάς «Πράσινη Ανάκαμψη για την Ελλάδα» (wwfeu)